Της Σπυριδούλας Σπανέα
Στις 18 Ιανουαρίου 1937 γεννιέται ο Γιούκιο Έντο (遠藤 幸雄). Ιάπωνας αθλητής της γυμναστικής. Το 1960 κέρδισε το χρυσό στο ομαδικό με την ομάδα της Ιαπωνίας, ενώ ήταν 4ος στο μονόζυγο και 5ος σε σύνθετο ατομικό και άλμα. Ολυμπιονίκης το 1964 στο ομαδικό, σύνθετο ατομικό και και στο δίζυγο, δεύτερος στις ασκήσεις εδάφους, 5ος στο μονόζυγο και 6ος σε άλμα και κρίκους. Το 1968 ήταν Ολυμπιονίκης στο ομαδικό, 2ος στο άλμα, 6ος στο μονόζυγο και 8ος στο σύνθετο ατομικό.. Αναδείχτηκε παγκόσμιος πρωταθλητής το 1962 και 1966 στο σύνθετο ατομικό. Πέθανε στις 25 Μαρτίου 2009 στο Τόκιο.
Τα παιδικά χρόνια του Ολυμπιονίκη δεν προμήνυαν ότι ο μικρούλης που γεννήθηκε στην Ακίτα (βορειοδυτικά της Ιαπωνίας) θα είχε ένα τόσο λαμπρό μέλλον και θα τον τιμούσε ακόμη και ο Αυτοκράτορας της χώρας. Η οικογένειά του ήταν φαρμακοποιοί. Οταν πήγαινε στην τετάρτη δημοτικού «έχασε» τη μητέρα του από φυματίωση. Για να ξεπεράσει τη στενοχώρια του ανταγωνιζόταν οτιδήποτε κινείτο αλλά το μέλλον του δεν ήταν στον στίβο και ούτε υπήρξε ποτέ αθλητής του.
Μετά τον θάνατο της μητέρας του πήγε σε ορφανοτροφείο και ενώ ήταν μαθητής στο γυμνάσιο ένας καθηγητής του τον ενέπνευσε να ασχοληθεί με την ενόργανη γυμναστική. Χρειάστηκε, όμως, να φτάσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1952 και η Ιαπωνία, με αρχηγό τον συντοπίτη του Εντο, Τακάσι Ονο, να πλασαριστεί στην 5η θέση της διοργάνωσης για να αφοσιωθεί ο μικρός στα όργανα. Στο Πανεπιστήμιο είχε για προπονητή τον Ακιτόμο Κανέκο. Συμμετείχε σε διάφορες πανεπιστημιακές διοργανώσεις γυμναστικής αλλά χωρίς να κατακτήσει κάποια διάκριση. Η καλύτερή του θέση ήταν η 5η στο σύνθετο ατομικό. Οι επιτυχίες του ινδάλματός του, του Τακάσι Ονο, στους Αγώνες της Μελβούρνης, χαλύβδωσαν τη θέληση του νεαρού που έβαλε για στόχο «να γίνει ο καλύτερος γυμναστής στον κόσμο».
Πριν, όμως, γίνει ο κορυφαίος ενοργανίστας έπρεπε να ικανοποιήσει μία ακόμη επιθυμία του: να πετάξει με αεροπλάνο. Η ευκαιρία του δόθηκε όταν συμπεριλήφθηκε στην αποστολή για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης. «Ημουν πολύ χαρούμενος γιατί θα έμπαινα σε αεροπλάνο και θα ταξίδευα στο εξωτερικό», δήλωσε αργότερα σε συνέντευξή του. Η χαρά του Εντο ήταν διπλή: μαζί του θα αγωνιζόταν και το ίνδαλμά του, ο Τακάσι Ονο.
Η ομάδα της Ιαπωνίας αποτελείτο από τρεις έμπειρους και τρεις νέους γυμναστές. Ο συνδυασμός έφερε… καρπούς και η «Χώρα των Χρυσανθέμων» κατέκτησε το πρώτο της χρυσό μετάλλιο στο σύνθετο ομαδικό. «Υπήρχε ισορροπία μέσα στην ομάδα. Οι παλαιοί είχαν την εμπειρία ενώ σε εμάς, τους νεότερους, δεν υπήρχε ο φόβος που έρχεται από τον πραγματικό ανταγωνισμό» δήλωσε κάποια χρόνια μετά, σε συνέντευξή του.
Η επόμενη μεγάλη διοργάνωση όπου πήρε μέρος ο ανερχόμενος αθλητής της ενόργανης ήταν το παγκόσμιο πρωτάθλημα της Πράγας. Εκεί φάνηκε το ταλέντο του. Βοήθησε τη χώρα του να πάρει χρυσό στο σύνθετο ομαδικό, ενώ ο ίδιος κατέκτησε, σε προσωπικό επίπεδο, την πρώτη μεγάλη διάκριση. Εκτέλεσε ένα εντυπωσιακό πρόγραμμα στις ασκήσεις εδάφους και κατέκτησε την πρώτη θέση. Η συλλογή του συμπληρώθηκε με τα ασημένια μετάλλια στο σύνθετο ατομικό, στους κρίκους και στο μονόζυγο και τα χάλκινα στο άλμα και στο δίζυγο.
Οι επιτυχίες του τον έκαναν γρήγορα διάσημο στην Ιαπωνία και τα εντυπωσιακά προγράμματά του τον τοποθέτησαν ανάμεσα στα φαβορί για διάκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο.
Το μετάλλιο από το… βόλεϊ
Η Ιαπωνία είχε επενδύσει για τη διεθνή εικόνα της χώρας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο και οι Ιάπωνες είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους για διάκριση στην ενόργανη στον Γιούκιο Εντο.
Ο 27χρονος και η υπόλοιπη ομάδα προπονήθηκαν πολλές ώρες για να μην διαψεύσουν τις ελπίδες των συμπατριωτών τους. «Η γυμναστική δεν είναι χόμπι αλλά μία τέχνη όπως η ζωγραφική με μελάνι, η τελετουργία του τσαγιού ή η τοξοβολία. Εάν θέλεις να μάθεις αυτή την τέχνη πρέπει να υπομείνεις τη σκληρή προπόνηση και την αυστηρή πειθαρχία» θα πει αργότερα ο Ολυμπιονίκης σε συνέντευξή του. Η πίεση στους Ολυμπιακούς του 1964 ήταν μεγάλη για τους Ιάπωνες αθλητές. «Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης είχαν υπερβολικά μεγάλες προσδοκίες. Ηθελαν να κατακτήσουμε χρυσό στο ομαδικό, στο ατομικό και σε όλα τα όργανα», θυμήθηκε αρκετά χρόνια μετά.
Κατά τη διάρκεια των Αγώνων, η ιαπωνική ομάδα θριάμβευσε, ενώ ο Γιούκιο Εντο κατέκτησε το χρυσό στο σύνθετο ατομικό. Η συνέχεια, όμως, δεν ήταν ανάλογη για τον 27χρονο. Εκανε πολλά λάθη στους κρίκους και στο άλμα αλλά στο δίζυγο είχε την τύχη με το μέρος του. «Ημουν απογοητευμένος. Τα λάθη μου με είχαν φέρει στο… χείλος του γκρεμού. Οταν πήγα στο δίζυγο άκουσα τους χιλιάδες θεατές να χειροκροτούν. Αυτό μου έδωσε θάρρος και εκτέλεσα άψογα το πρόγραμμά μου. Μετά έμαθα ότι οι φίλαθλοι άκουγαν από το ραδιόφωνο τον τελικό του βόλεϊ γυναικών και χειροκρότησαν όταν η ομάδα μας κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο. Θα μπορούσα να πω ότι η πρωτιά μου στο δίζυγο οφείλεται στην επιτυχία των κοριτσιών», είχε αποκαλύψει.
H επιτυχία του Γιούκιο Εντο απογείωσε τη δημοτικότητά του. Κατάφερε να ξεπεράσει ακόμα και τον μέντορά του Τακάσι Ονο.
Κράτησε ψηλά τη σημαία της γυμναστικής στην Ιαπωνία
Η δόξα δεν αποσυντόνισε τον Γιούκιο Εντο. Συνέχισε να προπονείται παρόλο που, για την εποχή του, εθεωρείτο μεγάλος για αθλητής της ενόργανης. Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1966 οδήγησε τη χώρα του σε ακόμη ένα χρυσό στο σύνθετο ομαδικό, ενώ ο ίδιος κατέκτησε δύο ασημένια μετάλλια (έδαφος και μονόζυγο).
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968, ο Γιούκιο Εντο επιλέχθηκε για σημαιοφόρος. «Ημουν ο παλαιότερος και έπρεπε να διασφαλίσω ότι όλα θα κυλούσαν ομαλά. Η κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στο ομαδικό ήταν από τις πιο όμορφες στιγμές της ζωής μου» δήλωσε μετά τη διοργάνωση.
Η πρωτιά της Ιαπωνίας στο ομαδικό έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς οι αθλητές της δέχτηκαν ισχυρές πιέσεις από γυμναστές χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ. Ο Γιούκιο Εντο έφυγε από το Μεξικό με το ασημένιο μετάλλιο στο άλμα.
Οι Αγώνες του 1968 ήταν η τελευταία μεγάλη διοργάνωση που αγωνίστηκε. Εμεινε, όμως, στον χώρο ως προπονητής. Παράλληλα, δίδασκε και σε Πανεπιστήμιο στο Τόκιο. Το 1972 ταξίδεψε στο Μόναχο ως υπεύθυνος στην ομάδα της ενόργανης. «Για τους αθλητές υπήρξα ο μεγάλος αδελφός. Τους βοηθούσα σε όλα αλλά κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας είχαμε πολλά προβλήματα και δεν μπορούσαμε να καταστρώσουμε κάποια στρατηγική. Οταν για τέταρτη συνεχόμενη φορά πήραμε το χρυσό στο ομαδικό η χαρά μου δεν περιγραφόταν. Ηταν σα να πηγαίναμε με ένα χαλασμένο αυτοκίνητο, οπότε αποτελεί θαύμα το ότι φτάσαμε τόσο μακριά», είπε στη συνέντευξη Τύπου.
Ο γυμναστής υπηρέτησε τον αθλητισμό μέχρι το τέλος της ζωής του. Υπήρξε διευθυντής στην Ολυμπιακή Επιτροπή της Ιαπωνίας, αντιπρόεδρος στην γυμναστική ενώ το 1966 έλαβε την υψηλότερη τιμή της χώρας: τιμήθηκε με το μετάλλιο του Αυτοκράτορα.
Πέθανε σε ηλικία 72 ετών από καρκίνο στον οισοφάγο.
Πηγή: Καθημερινή
