Του Βασίλη Σκουντή
Ετελείωσε, όπως έλεγε και ο βουλευτής Καλοχαιρέτας στην ταινία «Στουρνάρα 288»..
Ετελείωσε και αυτή η επέτειος, εννοώ, που μας βρήκε κάπως…
Μαύρη μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα!
Με όλα όσα συμβαίνουν τον τελευταίο καιρό στο δύσμοιρο το ελληνικό μπάσκετ, πολύ φοβάμαι πως αυτή την 33η επέτειο της άγιας νύχτας τη μαγαρίσαμε όσο καμιά από τις προηγούμενες!
Αυτή είναι όντως μια γενοκτονία της μνήμης, όπως μου είχε πει πέρυσι σε μια παρουσίαση του βιβλίου «Είμαστε πια πρωταθλητές» ο Δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου, Διονύσης Χατζηδάκης…
Αλλά, διάβολε, ας αφήσουμε για λίγο έξω από τα περιθώρια τη γκρίνια και τη μίρλα, που βεβαίως είναι σύμφυτες με τη νοοτροπία της ράτσας μας…
Το Ευρωμπάσκετ (σκέτο, χωρίς τον χρονικό προσδιορισμό του ’87) δεν έτυχε…
Πέτυχε!
Γιατί πέτυχε; Πολλοί προσπάθησαν να απαντήσουν και έδωσαν διάφορες ορθές εκδοχές, αλλά μονάχα ένας κατάφερε να συμπυκνώσει την εξήγηση σε 23 μετρημένες λέξεις…
Ποιος είναι αυτός; Ο Νίκος Πορτοκάλογλου με τους στίχους του τραγουδιού του «Είμαστε πια πρωταθλητές, έρχονται άλλες εποχές»…
Εκεί που λέει, «Δεν ήταν μάγια και κατάρες, που δεν κερδίζαμε ποτέ, ήμασταν πάντοτε παικτάρες, μα δεν αλλάζαμε μπαλιές, ήμασταν πάντοτε ψυχάρες, μα δεν πιστεύαμε ποτέ».
Ουδέν αληθέστερον τούτου!
Πέτυχε, διότι αίφνης οι Ελληνες που συνήθως είμαστε παρτάκηδες του κερατά και ζαμανφού κι απάνω τούρλα, στρώσαμε τον κ@@@ο μας και δουλέψαμε όλοι μαζί, οργανωμένα και συντεταγμένα…
Δεν ξέρω εάν δεχθήκαμε την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, σίγουρα πάντως φάγαμε ξαφνικά μια φλασιά και έγιναν όλα παστρικά και όμορφα.
Όλα αυτά τα χρόνια, έχω γράψει εκατοντάδες χιλιάδες λέξεις γι΄ αυτή την ιστορία, έβγαλα ένα βιβλίο, έχω κάνει ένα σκασμό από ραδιοφωνικές, τηλεοπτικές και διαδικτυακές εκπομπές, κάμποσα ντοκιμαντέρ (με τελευταίο και καλύτερο αυτό εδώ, έχω κάνει, έχω ράνει και δεν συμμαζεύεται…).
Η ιστορική συλλογική μνήμη είναι πια πολύ πλούσια, μια ταινία ίσως λείπει για να ολοκληρωθούν οι καημοί και οι πόθοι μας και να συχωρεθούν τα πεθαμένα μας, όπως ο Κώστας Πολίτης, ο Πέτρος Καπαγέρωφ….
Αυτή τη φορά θα ‘ήθελα να καταπιαστώ με μια άλλη πτυχή αυτής της υπόθεσης στην οποία με πρόλαβε κιόλας χθες το μεσημέρι ο Υφυπουργός Αθλητισμού…
Σε μια ανάρτηση του στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ο Λευτέρης Αυγενάκης έγραψε κάτι στο οποίο έχει απόλυτο δίκιο…
«”Ορόσημο η 14η Ιουνίου ’87 για τον αθλητισμό της χώρας μας. Σηματοδότησε τη μετεξέλιξή του. Η κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ, εκείνο το βράδυ πριν από 33 χρόνια, λειτούργησε ως καύσιμο πίστης, αυτοπεποίθησης και ικανότητας για όλα τα σπορ. Αμέτρητες ευχαριστίες στην Dream Team μας».
Η αλήθεια να λέγεται. Να λέγεται και να αναγνωρίζεται βρε αδερφέ!
Είναι αυτό που μάλλιασε η γλώσσα μου να το λέω στις καμιά κατοσταριά παρουσιάσεις του βιβλίου που έκανα απανταχού της Ελλάδας, στην Κύπρο και στη Γερμανία και το τονίζω δια μίαν εισέτι φοράν…
Ο θρίαμβος της Εθνικής το ’87 είναι–και δέον να αποτιμάται ως τέτοιο- κάτι πολύ περισσότερο από το χρυσό μετάλλιο, την εκτόξευση του μπάσκετ και την αναγωγή του σε εθνικό μας άθλημα και σε αγιάτρευτη καψούρα…
Εκείνες οι 12 ημέρες (αντί των 10 του μυθιστορήματος στο οποίο ο Τζον Ριντ καταπιάνεται με την Οκτωβριανή επανάσταση του 1917) δεν άλλαξαν τον κόσμο ενός αθλήματος, αλλά ενός ολάκερου αθλητικού οικοσυστήματος…
Τολμώ να πω, και μιας ολόκληρης χώρας, όλου του ελληνισμού!
Το Ευρωμπάσκετ δεν είναι απλώς αθλητικό ορόσημο, αλλά τύχη αγαθή (δεν ξέρω, γαμώ το, πώς μπαίνει στο κομπιούτερ η υπογεγραμμένη στη δοτική για να την κοτσάρω) έγινε η καλή νεράιδα ενός έθνους πολλώ λογιώ…
Τηρουμένων των αναλογιών, εδώ ισχύει αυτό που είχε πει για τη μάχη του Ελ Αλαμέιν ο Γουίνστον Τσόρτσιλ: «Πριν από αυτήν δεν είχαμε πετύχει καμιά νίκη και μετά από αυτήν δεν γνωρίσαμε καμιά ήττα».
Η νίκη των συμμαχικών δυνάμεων επί του στρατάρχη Ρόμελ στο Ελ Αλαμέιν δεν έκρινε την κατάληξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτό υπήρξε κυρίως απότοκο της επιγενόμενης απόβασης της Νορμανδίας. Εδειξε όμως ότι οι Γερμανοί κινδύνευαν να ηττηθούν, όπερ και εγένετο…
Αντιστοίχως η νίκη της Εθνικής στο Ευρωμπάσκετ του ’87 δεν έκρινε την κοσμογονία και την παλιγγενεσία που συντελέσθηκαν σε όλο το ελληνικό αθλητικό οικοσύστημα. Έδειξε όμως τον δρόμο, έδωσε την αφορμή, σάλπισε το σύνθημα για να επιτευχθούν οι συνεπακόλουθοι θρίαμβοι σε όλη τη γκάμα των σπορ.
Μέχρι τότε οι μεγάλες επιτυχίες υπήρξαν σπάνιες και σποραδικές: η ΑΕΚ του ’68, ο Παναθηναϊκός με τον τελικό του Γουέμπλεϊ, τα σκόρπια ολυμπιακά μετάλλια, το χρυσό μετάλλιο της Βερούλη το 1982, τα παγκόσμια ρεκόρ του Παπανικολάου και της Σακοράφα και κάτι άλλα ψιλά…
Γίνεται λοιπόν ό,τι γίνεται εκείνη την άγια νύχτα του ΄87, η Ελλάδα απογειώνεται και πλέον τίποτε δεν θα ήταν ίδιο…
Το κατάφερε και αυτό, το… ΠΑΣΟΚ!
Αστειεύομαι, αν και μερικές φορές η πλάκα δεν απέχει από την πραγματικότητα: δεν το έγραψα αυτό για να κάνω πολιτική προπαγάνδα, απλώς και μόνο για να υπενθυμίσω τι συνέβαινε τότε στην Ελλάδα…
Ζούσαμε σε μια πατρίδα που προερχόταν από την υποτίμηση της δραχμής, μετρούσε εκατόμβη θυμάτων από τον καύσωνα, ζούσε με τον φόβο των Τούρκων (από την έξοδο του «Σισμίκ» στο Αιγαίο, τον Μάρτιο του ‘87), ήταν όχι απλώς μοιρασμένη, αλλά διχασμένη στα πράσινα και στα μπλε καφενεία…
Ζούσαμε επίσης σε μια πατρίδα που το καλύτερο κλειστό γήπεδο της στο λεκανοπέδιο (πριν από το ΣΕΦ) ήταν αυτό του Σπόρτιγκ στα Πατήσια…
Ζούσαμε τέλος σε μια πατρίδα που είχε απουσιάσει από το προηγούμενο Ευρωμπάσκετ έχοντας αποκλεισθεί από τη Βουλγαρία, τη Φινλανδία και την Πολωνία…
Το ’87 βγάλαμε τα απωθημένα μας. Ξεχαρμανιάσαμε ένα πράγμα!
Μια ομάδα ανθρώπων, καμιά εικοσαριά, μας έβγαλε στους δρόμους, αλλά μας έβγαλε επίσης και στο μέλλον: μας δίδαξε πώς έπρεπε να γίνονται οι δουλειές και αυτή υπήρξε η πυξίδα, το σημείο αναφοράς και το ορόσημο για όλα τα σπορ…
Τρεις μήνες αργότερα ακολουθεί το χάλκινο μετάλλιο της Εθνικής ομάδας βόλεϊ στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γάνδης, στο καπάκι αρχίσουν να ανεβαίνουν όλα τα ατομικά και ομαδικά σπορ, η Ελλάδα αναλαμβάνει τους Ολυμπιακούς Αγώνες, γινόμαστε μέσα σε έναν χρόνο πρωταθλητές στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ και στη… Eurovision και γενικώς γίνεται ένα μεγάλο αθλητικό νταλαβέρι…
Μέχρι και τους Αμερικανούς νικήσαμε, αυτό που το βάζετε!
Στην πραγματικότητα το Ευρωμπάσκετ πέραν του ότι σκότωσε τους δαίμονες από τους οποίους κυριευόμασταν και εκπλήρωσε πολλώ λογιώ απωθημένα, μας χωροθέτησε για τα καλά στον παγκόσμιο αθλητικό χάρτη.
Εκείνος ο θρίαμβος απέβη ο εθνικός καταλύτης και το αντικλείδι που ξεκλείδωσε όχι μόνο τα χαρίσματα, αλλά και τα μειονεκτήματα της ράτσας μας!
Με όλο μου τον σεβασμό και την αγάπη στις επιγενόμενες επιτυχίες και στους μεταγενέστερους ήρωες του αθλητικού γίγνεσθαι μας, θα θεωρώ πάντοτε ότι το Ευρωμπάσκετ βρίσκεται στην κορυφή των θριάμβων, άνευ συναγωνισμού για δυο βασικούς λόγους…
Ο πρώτος είναι ότι μας έβγαλε από μια μακρά σκοτεινή περίοδο (σε επίπεδο εθνικών ομάδων οι οποίες, σε αντίθεση με τις συλλογικές επιτυχίες, ενώνουν και δεν χωρίζουν) και αποτέλεσε το πρώτο σοκ, το πρώτο σκίρτημα, την πρώτη αστροφεγγιά, τον πρώτο πάταγο.
Ο δεύτερος κατά την άποψη μου είναι και ο σοβαρότερος, το μέγιστο συγκριτικό πλεονέκτημα του Ευρωμπάσκετ του ’87 έναντι κάθε άλλης επιτυχίας…
Εγινε εδώ στην ίδια μας τη χώρα με ό,τι αυτό συνεπάγεται: το είδαμε, το ακούσαμε, το μυριστήκαμε, το αγγίξαμε και το ζήσαμε με ένταση, το κάναμε μέρος της καθημερινότητας μας, το ρουφήξαμε μέχρι το μεδούλι, το αποθηκεύσαμε στον σκληρό δίσκο μας και το κρατήσαμε αιχμάλωτο στην καρδιά μας…
Ο καθένας μας ή όλο και κάποιος δικός μας άνθρωπος ίδιοι ήταν στο γήπεδο, στήθηκε στην ουρά έξω από τα γκισέ και μέσα στο λιοπύρι για να αγοράσει εισιτήριο, στήθηκε στις πομπές της λεωφόρου Ποσειδώνος, φύλαγε καραούλι στο ξενοδοχείο John’s, κρέμασε μια ελληνική σημαία στο μπαλκόνι του, έκανε τον γύρο της Ομόνοιας και πάει λέγοντας…
Κι όσοι ήταν τότε αγέννητοι ή δεν είχαν συναίσθηση των πραγμάτων, τα βλέπουν όλα αυτά στο You Tube και στα αφιερώματα της ΕΡΤ, τα ακούνε από τις διηγήσεις των γονιών τους και αισθάνονται ότι τα ζουν με χρονοκαθυστέρηση…
Χθες ήταν πάλι Κυριακή, όπως τότε. Τριάντα τρία χρόνια αργότερα…
Σήμερα είναι Δευτέρα, 15 Ιουνίου του 2020….
Και εκείνη τη Δευτέρα και σήμερα οι μαθητές της Γ’ Λυκείου γράφουν στις πανελλήνιες εξετάσεις, Έκθεση! Τότε το θέμα που μπήκε ήταν εκείνο με τα δυο αγάλματα, τη γυναίκα και το βασιλόπουλο…
Πάλι καλά, διότι στη δική μου γενιά είχε πέσει κάποτε το θέμα με το ένα καρφί στον τοίχο!
Εκ των υστέρων γνώρισα ένα παιδί που τότε έδινε πανελλήνιες εξετάσεις μόνο και μόνο για να επιδιώξει αναβολή από τον στρατό. Ηταν κακός στην έκθεση και δεν είχε καμιά όρεξη να βουρλίζεται με τα αγάλματα και βασιλόπουλα.
«Με το που ανακοινώθηκε το θέμα, άρχισα να γράφω σαν τρελός» μου είπε πέρυσι. «Έγραψα την περίληψη του τελικού μαζί με τις δηλώσεις»!
Εγώ αν ήμουν καθηγητής/βαθμολογητής θα έλεγα ό,τι και ο Αθηνόδωρος Προύσαλης στην κωμωδία «Μια Ιταλίδα στην Κυψέλη»…
«Φέρε τον έλεγχο να σου βάλω άριστα»!
Πηγή: Gazzetta
