Του Γιάννη Φιλέρη
Η επταετία Ζέλικο Ομπράντοβιτς έλαβε τέλος στην Κωνσταντινούπολη και η Ευρωλίγκα της νέας περιόδου, για δεύτερη φορά την τελευταία 20ετία δεν θα έχει ως πρωταγωνιστή τον προπονητή με τους περισσότερους τίτλους στη διοργάνωση. Η πρώτη ήταν η σεζόν 2012-13, όταν ο Ζοτς είχε αποχωρήσει από τον Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ και έκανε ένα τάιμ-άοιυτ 12 μηνών. Κάτι τέτοιο αναμένεται να κάνει και φέτος, αν και πολλοί προβλέπουν ότι ο 60χρονος κόουτς (έκλεισε τα εξήντα, τον περασμένο Μάρτιο) μπορεί να παρατείνει τις… διακοπές του.
Από την στιγμή που ο Σέρβος προπονητής δεν συμφώνησε στις συζητήσεις που έκανε την περασμένη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη με τη διοίκηση της Φενέρμπαχτσε κι έφυγε για το Βελιγράδι “προκειμένου να πάρω την τελική απόφαση με την οικογένειά μου” η πιο πιθανή εξέλιξη στην συμβίωσή του με την μεγάλη τουρκική ομάδα ήταν αυτή που συνέβη το βράδυ της Τρίτης: το αντίο…
Ο Ομπράντοβιτς αποχαιρέτησε την Φενέρ με μια επιστολή, βάζοντας τέλος στην θητεία του στη γειτονική χώρα. Η Φενέρ ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος σταθμός της καριέρας του μετά τον Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ. Οι ‘πράσινοι’ είναι μακράν η ομάδα με την οποία ο Ζοτς δέθηκε απόλυτα (προφανώς εξαιρείται η Παρτιζάν ο σύλλογος στον οποίο ανδρώθηκε και αγαπάει περισσότερο), έγινε σχεδόν συνώνυμό της και ουσιαστικά δημιούργησε το μύθο του ανίκητου προπονητή. Όχι ότι δεν είχε επιτυχίες στις προηγούμενες ομάδες του. Θυμίζουμε ότι πριν το καλοκαίρι του 1999 συμφωνήσει με τον Παύλο Γιαννακόπουλο, ο Ομπράντοβιτς μετρούσε 3 τίτλους Ευρωλίγκας (με Παρτιζάν, Μπανταλόνα και Ρεάλ Μαδρίτης).
Θα’ ταν πολύ δύσκολο, πάντως, ακόμη και για ένα προπονητή σαν τον Ομπράντοβιτς να επαναλάβει στη Φενέρ, ό,τι πέτυχε με τον Παναθηναϊκό. Σχεδόν απίθανο θα λέγαμε. Οι επιδόσεις του, πάντως, δεν ήταν ‘αμελητέες’, όπως βέβαια και τα ποσά που ξόδεψε η Φενέρ για να δημιουργήσει ομάδες των απαιτήσεων του έμπειρου κόουτς. Υπολογίζεται ότι σε αυτά τα επτά χρόνια ο τουρκικός κολοσσός δαπάνησε σχεδόν 200 εκατομμύρια ευρώ.
Έγινε κυρίαρχος του παιχνιδιού; Σίγουρα! Όχι όμως όπως με τον Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ. Η σχέση που σφυρηλάτησε με τη Φενέρμπαχτσε ήταν περισσότερο επαγγελματική, δεν είχε ενδεχομένως το συναίσθημα που αναπτύχθηκε με τον Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ, στον οποίο, άλλωστε, κάθισε σχεδόν τα διπλάσια χρόνια.,
Ας δούμε πρώτα ένα συγκριτικό πίνακα των επιδόσεων του “μίστερ-Ευρωλίγκα” σε Παναθηναϊκό και Φενέρ αντίστοιχα
ΖΕΛΙΚΟ ΟΜΠΡΑΝΤΟΒΙΤΣ, ΟΙ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
| ΣΕΖΟΝ | ΟΜΑΔΑ | ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ |
| 1999-2012 | ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΚΟΣ | Πρωτάθλημα: 381-64 (85.6%) Ευρωλίγκα: 198-80 (71.2%) Τίτλοι: 5 Ευρωλίγκες, 11 πρωταθλήματα-7 Κύπελλα Ελλάδος |
| 2013-2020 | ΦΕΝΕΡΜΠΑΧΤΣΕ | Πρωτάθλημα: 148-69 (68.2%) Ευρωλίγκα: 214-49 (81.3%) Τίτλοι: 1 Ευρωλίγκα, 4 πρωταθλήματα – 3 Κύπελλα Τουρκίας- 3 Σουπερ Καπ |
Τα ρεκόρ σε νίκες-ήττες δεν διαφέρουν πολύ, είναι όμως πρόδηλο και μέσω αριθμών ότι η πορεία του στον Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ ήταν κατάτι καλύτερη.
Στον Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ, ο Ομπράντοβιτς, από ένα σημείο και μετά, έκανε ό,τι ήθελε. Οι επιθυμίες του ήταν… νόμος και οι επιλογές του τηρήθηκαν με ευλαβική προσοχή. Οι Γιαννακόπουλοι, που άλλαζαν τους προπονητές σαν τα πουκάμισά τους, συνειδητοποίησαν ότι ο Σέρβος με τον οποίο συμφώνησαν το 1999 ήταν αυτός που θα τους οδηγούσε στη γη της επαγγελίας. Όχι βέβαια και ότι ο Παναθηναϊκός δεν έδινε χρήματα, όπως έκανε αργότερα η Φενέρ.
Η οικονομική ευρωστία της “πράσινης” διοίκησης ήταν δεδομένη. Και πολλές από τις ομάδες που είχε ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ, στην διάρκεια των 13 ετών της “βασιλείας Ομπράντοβιτς” είχαν και τεράστια συμβόλαια. Η ομάδα του 2009 είναι σίγουρα η ακριβότερη που είχε ποτέ στην Ελλάδα. Είχε όμως και ομάδες λιγότερο λαμπερές (όπως το 2002 στη Μπολόνια) με τις οποίες επίσης κυριάρχησε.
Θα έλεγε κανείς, όμως, ότι στον Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ ο Ομπράντοβιτς ωρίμαζε και εκείνος χρόνο με το χρόνο. Γινόταν καλύτερος και ο ίδιος ως προπονητής. Κάτι τέτοιο στη Φενέρ δεν έγινε, γιατί απλά ήταν δύσκολο βα βελτιωθεί κι άλλο σε τεχνικό επίπεδο. Στην Τουρκία, πάντως, δυσκολεύτηκε περισσότερο μέχρι να συνειδητοποιήσει τις όποιες ιδιαιτερότητες της χώρας, αν ποτέ τις συνειδητοποίησε.
Αντίθετα, στην Αθήνα ένιωθε πάντα καλύτερα (άλλωστε ερχόταν συχνά-πυκνά από την Κωνσταντινούπολη) κιι έκανε σπουδαίους φίλους, με τους οποίους ακόμη κάνει παρέα μαζί τους.
Στα 8 χρόνια είχε πάρει 3 Ευρωλίγκες
Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι ο Ομπράντοβιτς απέτυχε στη Φενέρμπαχτσε. Δεν ήταν, όμως, ο απόλυτος κυρίαρχος (εντός και εκτός συνόρων) όπως συνέβη στην Ελλάδα με τον Παναθηναϊκό. Φανταστείτε ότι στην πρώτη οκταετία του στην Ελλάδα, ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ είχε κερδίσει τρεις φορές τον κορυφαίο τίτλο (2000, 2002, 2007) με τον αστερίσκο, βέβαια, ότι τα δυο από τα 3 Final Four που πήρε ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ, διεξήχθησαν εντός Ελλάδας (Θεσσαλονίκη και Αθήνα)
Στην Τουρκία στα 7 χρόνια που κάθισε (με την τελευταία χρονιά να μην ολοκληρώνεται) ο Ομπράντοβιτς κατέκτησε μία φορά την Ευρωλίγκα (στο φάιναλ-φορ της Κωνσταντινούπολης το 2017, με αντίπαλο τον Ολυμπιακό στον τελικό) δοκιμάζοντας άλλες τέσσερις φορές, χωρίς επιτυχία.
Επίσης στην Ελλάδα ο Ομπράντοβιτς έχασε δυο φορές το πρωτάθλημα (σε σύνολο 13 διοργανώσεων). Το 2002 όταν αποκλείστηκε από τον Ολυμπιακό στα ημιτελικά πλέι-οφ (πρωταθλήτρια η ΑΕΚ) και δέκα χρόνια αργότερα το 2012 όταν πάλι ο ΟΣΦΠ επικράτησε στους τελικούς…
Στην Τουρκία η ομάδα του είχε δυο απώλειες πρωταθλημάτων μέσα σε 6 χρόνια. Ξεκίνησε μεν με την κατάκτηση του τίτλου το 2014, η Καρσίγιακα ωστόσο το 2015 και η Εφές πέρυσι, πήραν τον τίτλο. Κάτι που ενδεχομένως να γινόταν και φέτος, αν και κανείς δεν γνωρίζει πως θα εξελισσόταν η σεζόν στα πλέι-οφ.
Η διαφορά είναι ο κορμός
Αν πάντως σώνει και καλά πρέπει να βρούμε γιατί ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ παραμένει το αριστούργημα της καριέρας του θα πρέπει να εστιάσουμε στο πως ο Ομπράντοβιτς έφτιαξε τον κορμό των δυο ομάδων. Στο τριφύλλι στηρίχθηκε περισσότερο στους γηγενείς παίκτες, φροντίζοντας να στελεχώσει το ρόστερ που είχε κάθε χρόνο με τους καλύτερους Έλληνες. Βρίσκοντας εκεί τους Αλβέρτη και Φώτση, είχε στη συνέχεια όλη την ανφάν γκατέ: Διαμαντίδης, Σπανούλης, Φώτσης, Τσαρτσαρής, Χατζηβρέττας, Λάζαρος Παπαδόπουλος, Ντικούδης, Γιαννούλης, Καϊμακόγλου, Περπέρογλου, Καλάθης, φόρεσαν τα “πράσινα” και αποτέλεσαν το κεντρικό σημείο αναφοράς της ομάδας.
Φυσικά, υπήρχαν κι ένα σωρό καλοί ξένοι (στην πρώτη του κιόλας σεζόν είχε Κάτας, Μποντιρόγκα και Ρεμπράτσα) με τον Μάικ Μπατίστ να μένει περισσότερο απ’ όλους. Η ομάδα του ΠΑΟ ωστόσο, από κάποιο σημείο και μετά, είχε ως βάση της το ελληνικό στοιχείο.
Αντιθέτως στη Φενέρ, ο κορμός ήταν πάντοτε δομημένος με ξένους παίκτες. Ο Ομπράντοβιτς κατάλαβε από την πρώτη στιγμή ότι έπρεπε να στηριχθεί σε αλλοδαπούς αφού η εξέλιξη των Τούρκων παικτών δεν ήταν αυτή που θα εξυπξηρετούσε τα σχέδιά του. Ο Μαχμούτογλου και ο Ντουβερίογλου είναι οι μόνοι που κάπως ξεχώρισαν. Αυτό το πλεονέκτημα που είχε στον ΠΑΟ, να σχεδιάσει δηλαδή ένα μακροπρόθεσμο πλάνο, εξέλιπε στην Φενέρ, όπου θα έπρεπε κάθε φορά να διαλέγει ξένους, εκτοξεύοντας έτσι αναγκαστικά και το μπάτζετ της ομάδας. Κάπως έτσι στράφηκε στους Σέρβους (Μπογκντάνοβιτς, Μπιέλιτσα, Κάλινιτς) αντικαθιστώντας το τουρκικό στοιχείο.
Φυσικά, συνέχιζε να συλλέγει τίτλους και να νικάει στην Ευρωλίγκα σχεδόν με 70% ποστοστό και εντός των συνόρων με +80%. Με εξαίρεση τη φετινή χρονιά, όπου κάποια στιγμή φάνηκε ότι έχανε τον έλεγχο (λόγω της γενικότερης κατάστασης στο κλαμπ, αλλά και από τις δικές του επιλογές) ήταν και στην Τουρκία ο … κανονικός Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Γιατί έφυγε; Στα 60 του ο Ομπράντοβιτς δεν είναι πλέον προπονητής που θα σκεφτεί να εργαστεί χωρίς τις οικονομικές εγγυήσεις της διοίκησης. Όχι τόσο σε σχέση με το μπάτζετ, όσο στη συνέπεια και στη ροή των πληρωμών, που η Φενέρ την τελευταία διετία δεν μπορεί να ικανοποιήσει απόλυτα. Δεν πρόκειται να διακινδυνεύσει τη φήμη και το όνομά του ανεβάζοντας … πίεση και παίρνοντας το γνωστό μελιτζανί χρώμα του, όταν εκνευρίζεται μέσα και έξω από το γήπεδο.
Η “κατάρα” που ακολουθεί
Τη Φενέρ πάντως θα πρέπει να την προβληματίζει και η επόμενη μέρα, γιατί υπάρχει, εκτός των άλλων, και η ‘κατάρα’ που αφήνει πίσω του ο Ομπράντοβιτς όταν φεύγει από τις ομάδες του. Την θύμισε Ισραηλινός δημοσιογράφος:
The day after Zeljko Obradovic [corrected]:
* Partizan returned twice to F4 and never won it.
* Joventut never returned to F4.
* Real waited 14 years for F4 and 18 years for the cup.
* Benetton waited 3 years for F4 and disappeared from EL.
* Panathinaikos never returned to F4.— Arale Weisberg (@Aralos10) June 23, 2020
Πάντα εκείνος που διαδέχεται τον Ομπράντοβιτς είναι λίγο δύσκολο να ισορροπήσει και να ξεπεράσει τον προκάτοχό του. Και η Φενέρ θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα που εδώ και χρόνια υπάρχει στον Παναθηναϊκό. Δεν είναι μόνο ο Ομπράντοβιτς, άλλωστε. Είναι και οι … τίτλοι του!
Πηγή: Contra
