Του Αντώνη Ηλιάδη
Λίγα για το άθλημα. Το πρώτο παιχνίδι παίχτηκε το 1869, και είχε πολλά κοινά με το σημερινό ποδόσφαιρο ή soccer (εντάξει, εντάξει, football, μην φωνάζετε) και το ράγκμπι. Ωστόσο έγιναν πολλές αλλαγές που έκαναν το άθλημα διαφορετικό και ξεχωριστό. Πολλοί θα πείτε, καλά παίζεται με τα χέρια και ονομάζεται football; Μόνο οι Αμερικάνοι θα το έκαναν αυτό. Επίσης λανθασμένη πεποίθηση, καθώς ονομάζεται football λόγω των διαστάσεων της μπάλας. Συγκεκριμένα το μήκος της είναι 30,48 εκατοστά δηλαδή ένα πόδι (εξ ου και foot-ball), το οποίο είναι μονάδα μήκους στον «Αμερικάνικο τρόπο μέτρησης» (ή αλλιώς Imperial Unit).
Βασικός σκοπός. Κατά την διάρκεια του αγώνα κάθε ομάδα έχει 11 παίκτες στο γήπεδο. Η μία ομάδα είναι η επιτιθέμενη, ενώ η άλλη η αμυνόμενη. Ο σκοπός της επιτιθέμενης είναι να φτάσει την μπάλα στο end zone (σαν να λέμε “βάση”) της αντίπαλης με σκοπό να κάνει touchdown και να πάρει 6 βαθμούς.
Πως παίζεται. Όπως αναφέραμε προηγουμένως, υπάρχει η επιτιθέμενη και η αμυνόμενη ομάδα. Κάθε φορά που η αμυνόμενη γίνεται επιτιθέμενη, αλλάζουν και οι παίκτες, δηλαδή δεν είναι στάνταρ 11 παίκτες όπως στο κοινό ποδόσφαιρο και οι αλλαγές είναι απεριόριστες. Ο κάθε παίκτης έχει και έναν ρόλο, για παράδειγμα στην επιτιθέμενη ομάδα υπάρχει ένας πασαδόρος (ή αλλιώς quarterback). Το σχήμα δεξιά θα βοηθήσει λίγο στην καλύτερη κατανόηση του παιχνιδιού στη συνέχεια.
Κατά την διάρκεια του αγώνα. Η επιτιθέμενη ομάδα έχει την μπάλα. Ας πάμε με το σχήμα και ας πούμε πως η επιτιθέμενη ομάδα ξεκινάει από το σημείο που γράφει 50 (να αναφέρω πως η μέτρηση γίνεται με γιάρδες). Η επιτιθέμενη ομάδα λοιπόν έχει 4 προσπάθειες να περάσει 10 γιάρδες, δηλαδή να φτάσει στο 40, ενώ η αμυνόμενη προσπαθεί να τους αποτρέψει από αυτό. Κάθε φορά η μπάλα ξεκινάει από το σημείο που σταμάτησε η φάση (όλοι έχουμε δει βίντεο που πέφτουν 5 τύποι σε έναν κοκκαλιάρη και τον πλακώνουν). Εάν η επιτιθέμενη ομάδα περάσει τις 10 γιάρδες, τότε έχει όπως θα λέγαμε κάτι σαν checkpoint, δηλαδή έχει ξανά αυτές τις 4 προσπάθειες για να περάσει αυτές τις 10 γιάρδες από εκεί που ξεκινάει η μπάλα στην αρχή της φάσης. Αυτό συνεχίζεται μέχρι να φτάσει στην βάση, ή μέχρι να τους σταματήσει η άμυνα 4 φορές. Σε εκείνη την περίπτωση η αμυνόμενη γίνεται επιτιθέμενη και το αντίστροφο και προσπαθεί αντίστοιχα αυτή η ομάδα να φτάσει στην βάση της προηγούμενης. Σε περίπτωση touchdown η επιτιθέμενη ομάδα έχει την ευκαιρία να σκοράρει έναν ακόμα πόντο με field goal (όλοι έχετε δει το κομμάτι που κλωτσάει ένας τύπος την μπάλα και πρέπει να την περάσει ανάμεσα από δύο στήλες) είτε να πάει για 2-point conversion, δηλαδή να ξαναπεράσουν την μπάλα στην βάση της αντίπαλης ομάδας.
Λίγα για το NFL. Στο NFL συμμετέχουν 32 ομάδες. Οι ομάδες αυτές χωρίζονται σε 2 ομίλους ή αλλιώς conferences (AFC, NFC). Το κάθε conference με την σειρά του χωρίζεται σε τμήματα ή divisions, ανάλογα με τον γεωγραφικό τόπο της ομάδας (North, East, South, West). Η σεζόν ξεκινάει την πρώτη Πέμπτη του Σεπτεμβρίου. Αγώνες γίνονται κάθε Πέμπτη, Κυριακή και Δευτέρα. Κάθε ομάδα προσπαθεί να κερδίσει με σκοπό την κυριαρχία στο division, στην συνέχεια στο conference και τέλος να καταφέρει να πάει στον τελικό των τελικών ή αλλιώς γνωστό ως Super Bowl και να αγωνιστεί για τον τίτλο του πρωταθλητή της χρονιάς. Το Super Bowl διεξάγεται την πρώτη Κυριακή του Φεβρουαρίου, δηλαδή τότε τελειώνει και η σεζόν.
Οι ομάδες που λαμβάνουν μέρος στην διοργάνωση είναι οι εξής:
AFC Conference:
North: Baltimore Ravens, Cincinnati Bengals, Cleveland Browns, Pittsburgh Steelers.
South: Houston Texans, Indianapolis Colts, Jacksonville Jaguars, Tennessee Titans.
East: Buffalo Bills, Miami Dolphins, New England Patriots, New York Jets.
West: Denver Broncos, Kansas City Chiefs, Oakland Raiders, San Diego Chargers.
NFC Conference:
North: Chicago Bears, Detroit Lions, Green Bay Packers, Minnesota Vikings.
South: Atlanta Falcons, Carolina Panthers, New Orleans Saints, Tampa Bay Buccaneers.
East: Dallas Cowboys, New York Giants, Philadelphia Eagles, Washington Redskins.
West: Arizona Cardinals, San Francisco 49ers, St. Louis Rams.
Επίθεση. Μία ολοκληρωμένη ομάδα αποτελείται από 24 τουλάχιστον άτομα. 11 επιθετικοί, 11 αμυντικοί, ένας kicker και ένας punter. Αρχικά, θα μιλήσουμε για τους ρόλους της επίθεσης. Παραπάνω παρουσιάσαμε το σχέδιο με τους μπλε και κόκκινους. Πάμε στην ομάδα με τα κόκκινα. Να ξεκινήσουμε με τον quarterback ή αλλιώς πασαδόρο. Αποτελεί τον πιο σημαντικό παίκτη της ομάδας καθώς είναι αυτός που κάνει το παιχνίδι και δίνει οδηγίες πως θα κινηθεί η επίθεση προκειμένου να σκοράρει. Μπορεί ουσιαστικά να κινηθεί με τρεις τρόπους. Είτε να δώσει την μπάλα στον running back, να δώσει πάσα στον wide receiver ή στο tight end είτε να τρέξει ο ίδιος (ο καημένος). Ο ρόλος του running back είναι να τρέξει όσο πιο μακριά μπορεί έχοντας την μπάλα στην κατοχή του προκειμένου να κερδίσει γιάρδες (ίσως κάποιοι έχετε δει βίντεο που έχει ένας την μπάλα και τρέχει μέσα από τον χαμό προσπερνώντας κάτι μαντραχαλάδες). Στην άλλη περίπτωση ο wide receiver δέχεται πάσα από απόσταση από τον πασαδόρο και στη συνέχεια τρέχει προς το end zone (προκειμένου η ομάδα να καταφέρει να σκοράρει touchdown και να πάρει 6 πόντους). Ο ρόλος του tight end είναι παρόμοιος με του wide receiver, αλλά κάποιες φορές παίρνει τον ρόλο του blocker (ας μην αλλάξουμε θέμα). Μάλλον ξεχάσαμε κάτι όμως. Ποιος προστατεύει τον quarterback από τους χοντρούς που έρχονται καταπάνω του; Για αυτή τη δουλειά είναι οι ρόλοι των: offensive tackle, offensive guard και offensive center. Ο offensive center είναι αυτός που δίνει την μπάλα στον quarterback στην αρχή της φάσης, οι guards είναι δίπλα στον center και οι tackles είναι στην άκρη. Τώρα θα αναφερθούμε στον kicker και στον punter. Ο kicker είναι αυτός που θα κλωτσήσει την μπάλα (ναι καλά ακούσατε θα χρησιμοποιήσει τα πόδια του κάποιος επιτέλους) προκειμένου η ομάδα του να επιτύχει field goal και να πάρει έναν παραπάνω πόντο, μετά το touchdown. Επίσης είναι αυτός που θα κλωτσήσει την μπάλα στην έναρξη του παιχνιδιού, του δεύτερου ημιχρόνου είτε μετά το field goal προκειμένου να δεχτεί την μπάλα η αντίπαλη ομάδα. Προηγουμένως αναφέραμε πως η επιτιθέμενη ομάδα έχει 4 προσπάθειες να περάσει 10 γιάρδες με την μπάλα για να συνεχίσει να είναι αυτή που θα επιτίθεται. Στην τέταρτη προσπάθεια όμως, πολύ πιθανό είναι να μην επιτύχει να περάσει τις γιάρδες που απομένουν. Για να μην υπάρχει λοιπόν αυτό το ρίσκο και πάρει η αντίπαλη ομάδα την μπάλα από το σημείο που έφτασε η επιτιθέμενη, έρχεται η σειρά του punter. Ο punter λοιπόν θα κλωτσήσει την μπάλα προκειμένου να την παραλάβει η αμυνόμενη για να ξεκινήσει από όσο πιο μακριά γίνεται. Ο returner είναι ο παίκτης που θα επιστρέψει την μπάλα (εξ ου και returner) μετά από το punt ή το kick off. Ο returner είναι συνήθως κάποιος από τους wide receivers, τέλος πάντων κάποιος γρήγορος και ευέλικτος προκειμένου η ομάδα να κερδίσει όσες περισσότερες γιάρδες μπορεί. Συγκεκριμένα όταν στο γήπεδο βρίσκεται ο kicker ή ο punter, τότε η διάταξη της ομάδες δεν είναι ούτε ακριβώς “επίθεση” ούτε “άμυνα” και ονομάζεται Special Team.
Άμυνα. Η άμυνα, όπως και η επίθεση αποτελείται από 11 παίκτες, τους οποίους βλέπετε στην εικόνα παρακάτω. Το πως θα παραταχθεί η άμυνα επηρεάζει σημαντικά τον τρόπο που θα κινηθεί η επιτιθέμενη ομάδα. Στην άμυνα οι ρόλοι των παικτών είναι οι εξής: Defensive End, Defensive Tackle, Linebacker, Cornerback, Safety. Ας ξεκινήσουμε από κάτω προς τα πάνω. Οι ρόλοι των Defensive Ends, και των Defensive Tackles είναι παρόμοιοι, καθώς προσπαθούν να πιάσουν τον πασαδόρο και να του πάρουν την μπάλα, ή να του κάνουν sack, δηλαδή να τον ρίξουν στο έδαφος, με αποτέλεσμα η επιτιθέμενη ομάδα να πάρει αρνητικές γιάρδες, δηλαδή να ξεκινήσει από πιο πίσω. Οι linebackers έχουν 2 ρόλους, είτε θα κινηθούν προς τον wide receiver, είτε προς τον quarterback ώστε να κάνουν sack. Οι cornerbacks είναι αυτοί που θα μαρκάρουν τους receivers, είτε για να μην μπορέσει ο πασαδόρος να τους κάνει πάσα, είτε αν συμβεί αυτό να προσπαθήσουν να κλέψουν την μπάλα (το οποίο θα ήταν το καλύτερο), είτε να σταματήσουν τον επιθετικό (receiver ή tight end). Σε αυτό το σημείο να πούμε πως απαγορεύεται η επαφή όπως σπρώξιμο ή τράβηγμα σε άτομο που δεν έχει την μπάλα. Δηλαδή ούτε οι cornerbacks μπορούν να εμποδίσουν τον receiver με κάποιον από αυτούς τους τρόπους, αλλά ούτε ο receiver επιτρέπεται να τους σταματήσει με κάποιον τρόπο. Τα safeties έχουν επίσης 2 ρόλους. Είτε θα μαρκάρουν κάποιον receiver είτε θα μαρκάρουν κάποια περιοχή. Συγκεκριμένα η άμυνα παίζεται είτε με man coverage (μαρκάρισμα παίκτη), είτε με zone coverage (μαρκάρισμα ζώνης-περιοχής) είτε με συνδυασμό των αυτών. Γενικότερα, και οι linebackers και οι cornerbacks και οι safeties παίζουν με κάποιον από τους δύο παραπάνω τρόπους.
Όλα καλά μέχρι εδώ, τι γίνεται με τους αγώνες; Κάθε ομάδα παίζει εναντίον των υπόλοιπων ομάδων του ίδιου ομίλου 2 φορές, εντός και εκτός έδρας. Εκτός από αυτούς τους 6 συνολικά αγώνες, παίζει άλλους 10 αγώνες με 10 τυχαίους αντιπάλους μετά από κλήρωση. Σύνολο 16 αγώνες για κάθε ομάδα. Ο σκοπός της κάθε ομάδας είναι να πάρει όσες περισσότερες νίκες μπορεί (λογικό μου ακούγεται) προκειμένου να βγει πρώτη στον όμιλο για να περάσει στα Play offs. Ο νικητής κάθε ομίλου, δηλαδή αυτός με το καλύτερο αποτέλεσμα, περνάει στην φάση των play offs. Επίσης στην φάση των play offs περνάνε και οι 2 αμέσως καλύτερες στο αποτέλεσμα ομάδες κάθε περιφέρειας. Επομένως στα play offs συμμετέχουν 12 ομάδες στο σύνολο. Οι αγώνες των play off είναι knock out και πλεονέκτημα έδρας έχει αυτός με το καλύτερο αποτέλεσμα κατά την διάρκεια της σεζόν που ολοκληρώθηκε. Στο τέλος, απομένουν 2 ομάδες που θα παλέψουν για το κύπελλο στον τελικό που ονομάζεται Super Bowl. Ο περσινός πρωταθλητής ήταν οι New England Patriots. Φέτος ο τελικός θα διεξαχθεί στις 5 Φεβρουαρίου (για εσάς που θέλετε να ετοιμάζεστε σιγά σιγά). Αυτά τα λίγα για την διοργάνωση.
Μήπως μας μιλάει για το ράγκμπι τόση ώρα; Όχι φιλαράκια μου, το αμερικάνικο ποδόσφαιρο δεν είναι το Rugby που νομίζετε οι περισσότεροι. Είναι δύο διαφορετικά αθλήματα. Μην σας ξεγελάει το σχήμα της μπάλας. Οι κανόνες είναι διαφορετικοί, το γήπεδο διαφορετικό, ο εξοπλισμός διαφορετικός και… ναι και η μπάλα είναι διαφορετική. Στο Football ο εξοπλισμός είναι ο εξής: Κράνος, Mouthguard (αυτό το πλαστικό πραγματάκι που βάζουν στο στόμα και οι μποξέρ αν έχετε παρατηρήσει για να μην χτυπήσουν τα δόντια τους), προστατευτικό στήθους (shoulder pad) και αντίστοιχο προστατευτικό στο πόδι. Τι βάζουν στο Rugby; μόνο το mouthguard. Επίσης όσον αφορά την διάρκεια του αγώνα, στο Football υπάρχουν τέσσερις 15λεπτες περίοδοι όπου ο χρόνος σταματάει συχνά (πχ όταν ο πασαδόρος δεν καταφέρει να δώσει πάσα), ενώ στο Rugby υπάρχουν δύο 40λεπτα ημίχρονα όπου το ρολόι σταματάει μόνο για σοβαρούς τραυματισμούς που καθυστερούν το παιχνίδι. Επίσης, Football: 11 παίκτες, χωρίς όριο αλλαγών. Rugby: 15 παίκτες, μέχρι 7 αλλαγές και δεν μπορεί να μπει ίδιος παίκτης ξανά παρά μόνο όταν δεν υπάρχει άλλος παίκτης. Τέλος ο σκοπός του παιχνιδιού έχει κάποιες διαφορές. Στο Football ο σκοπός είναι να περάσεις την μπάλα πέρα από την γραμμή (touch line) του αντιπάλου και σκοράρεις touchdown, είτε σκοράρεις κλωτσώντας την μπάλα ανάμεσα από το τεράστιο τέρμα που έχουμε δει όλοι μας σε ταινίες, όπου σκοράρεις field goal. Σε αντίθεση, στο rugby, ο σκοπός είναι περάσεις την μπάλα από την γραμμή και να την ακουμπήσεις κάτω, και ονομάζεται try, ή αλλιώς να την κλωτσήσεις ανάμεσα από το τέρμα. Επίσης όπως είπα η μπάλα έχει κάποιες διαφορές στο σχήμα, μέγεθος κ.τ.λ..
Σχετικοί ιστότοποι: www.nfl.com
Superbowl 49: https://www.youtube.com/watch?v=0RFXLwZV_fA
