Του Βασίλη Σκουντή
Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι γεμάτη από ομιλίες επιφανών ανθρώπων που συνήγειραν τις συνειδήσεις του πλήθους…
Από τον «Επιτάφιο» του Περικλέους μέχρι τους «Φιλιππικούς» του Δημοσθένη…
Aπό το «Ι have a dream» του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ μέχρι το «Ask Not» του Τζον Φίτζεραλντ Κένεντι…
Από το «Nothing but blood, toil, tears and sweat» του Γουίνστον Τσόρτσιλ μέχρι την «επανάσταση των λαών, το ολοκαύτωμα και τον αποχαιρετισμό στα όπλα» του Φιντέλ Κάστρο…
Από τους ακραιφνώς ελληνικούς λόγους του Ξενοφώντα Ζολώτα στην Ουάσιγκτον μέχρι εκείνον του Κωστή Στεφανόπουλου ενώπιον του Μπιλ Κλίντον…
Κι από το «Ζήτω η Ελλάς» με τη σπανακόπιτα, τη δημοκρατία και τον Αντετοκούνμπο του Μπαράκ Ομπάμα στο «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» μέχρι το… γκαζόν του Βλάντε Ντίβατς!
Εδώ ήρθαμε, λοιπόν, κατά πως λένε και στο σινεμά, διότι θαρρώ πως ανάμεσα στα πολλά κατορθώματα που στοιχειοθετούν τη λαμπρή και ένδοξη καριέρα του νυν τζένεραλ μάνατζερ των Κινγκς και έχουν αποτυπωθεί ανεξίτηλα στη συλλογική μνήμη του μπάσκετ πάντοτε θα βρίσκεται σε περίοπτη θέση εκείνη η στιγμή…
Εκείνη η στιγμή λοιπόν, δέκα επτά χρόνια πριν στην Ιντιανάπολις…
Στις 2 Σεπτεμβρίου του 2002 στον πρώτο αγώνα της δεύτερης φάσης (και ενώ είχε προηγηθεί η ήττα από την Ισπανία με 71-69) η Εθνική ομάδα της Γιουγκοσλαβίας την πάτησε και από το Πουέρτο Ρίκο (83-85) και τούτου δοθέντος στον προημιτελικό θα έπεφτε σούμπιτη πάνω στους Αμερικάνους…
Η ήττα από τους «Daltons» του μπάσκετ προκάλεσε αναστάτωση στις τάξεις των Σέρβων, μάλιστα μετά τη λήξη του αγώνα, στη μικτή ζώνη, ο Σβέτισλαβ Πέσιτς βρισκόταν σε φάση εκτός εαυτού και οι φωνές του, μαζί με τις βρισιές ακούγονταν μέχρι το Βελιγράδι…
Τότε λοιπόν αποφάσισε να αναλάβει δράση, ως όφειλε, ο Ντίβατς ο οποίος μάζεψε στα αποδυτήρια του «Conseco Fieldhouse» τους έντεκα συμπαίκτες του που προσπαθούσαν να συνέλθουν από το σοκ και τους έστησε στον τοίχο!
«Τώρα βγάλτε τον σκασμό και ανοίξτε τα αυτιά σας» είπε με φωνή και με ύφος που δεν σήκωναν αντίρρηση, προτού εκφωνήσει τον δικό του «Φιλιππικό» …
«Θα σας πω κάτι λοιπόν και βάλτε το καλά στο μυαλό σας. Λέγομαι Βλάντε Ντίβατς, είμαι 34 χρονών, παίζω 13 χρόνια στο ΝΒΑ, έχω κατακτήσει τα πάντα στην καριέρα μου και με τα λεφτά που έβγαλα μπορώ να σας αγοράσω όλους και να σας βάλω να κουρεύετε το γκαζόν στον κήπο του σπιτιού μου! Αφήστε λοιπόν τις …μαλακίες και τις κόνξες για το ποιος είναι ο καλύτερος και σοβαρευθείτε».
Οι συμπαίκτες του τα είχαν χαμένα και κανείς δεν τολμούσε να βγάλει άχνα, ενώ ο Ντίβατς συνέχισε να τους επιτίθεται. «Όποιος δεν συμφωνεί με αυτά που λέω να σηκωθεί τώρα και να φύγει. Θα συνεχίσουμε όσοι μείνουμε. Εάν θέλετε να κάνετε πλάκα με την Εθνική ομάδα, να η πόρτα. Ανοίξτε την και βγείτε έξω. Αλλά εάν συνεχίσετε αυτό το βιολί και στους επόμενους αγώνες, τότε δεν θα χάσω την ώρα μου μαζί σας. Θα σας στείλω στο διάολο και θα γυρίσω στο σπίτι μου για να καθίσω με την οικογένεια μου».
Όταν ολοκληρώθηκε η ομιλία του Ντίβατς, όλοι οι παίκτες είχαν ταρακουνηθεί και κανείς τους δεν είπε κουβέντα. Είχαν σοκαριστεί από αυτά που άκουσαν και έκαναν τουμπεκί ψιλοκομμένο!
Η οιστρηλασία του Ντίβατς έπιασε τόπο, στα επόμενα ματς οι Σέρβοι διέλυσαν τη Βραζιλία και την Τουρκία και πλέον είχαν μπροστά τους τη μεγάλη πρόκληση: να νικήσουν τους οικοδεσπότες και να τους πετάξουν έξω από την τετράδα!
Οι Αμερικανοί δεν ήταν αδιάφθοροι, μάλιστα στην τελευταία αγωνιστική της Β’ φάσης, τους είχαν ρίξει στο κανναβάτσο οι Αργεντινοί με 87-80, οπότε οι Σέρβοι βρήκαν το χωράφι οργωμένο και έσπειραν τους δικούς τους καρπούς.
Ο Ντίβατς είχε το σχέδιο του που δεν ολοκληρώθηκε με την… ξεσηκωτική ομιλία του στα αποδυτήρια, μετά τον αγώνα με το Πουέρτο Ρίκο, απλώς αυτή ήταν η πρώτη φάση του…
Στις 5 Σεπτεμβρίου, όταν η αποστολή των «Orlovi» μπήκε στο λεωφορείο με προορισμό το γήπεδο, ο τότε σέντερ των Κινγκς έδωσε στον οδηγό ένα cd, του ζήτησε να το βάλει να παίξει στη διαπασών και στο επόμενο κλικ η ανατριχίλα διαπέρασε σύγκορμους τους πάντες…
Αυτό που ακουγόταν δεν ήταν ένα απλό τραγούδι, αλλά το «Марш на Дрину» (March to the Drina): ένα πατριωτικό εμβατήριο που συνέθεσε ο Στάνισλαβ Μπινίτσκι στις 26 Μαΐου του 2015 και το αφιέρωσε στον διοικητή του σέρβικου στρατού στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον συνταγματάρχη Μιλιβόγε Στανόγεβιτς ο οποίος σκοτώθηκε στη μάχη του Κολουμπάρα.
Αυτό το εμβατήριο έγινε ένας δημοφιλής ύμνος για τους Σέρβους και μάλιστα το 1961 παίχθηκε ως μουσική υπόκρουση στην απονομή του βραβείου Νόμπελ λογοτεχνίας στον Ιβο Αντριτς!
Λίγες ώρες αργότερα οι Σέρβοι εμφορούμενοι από τον ενθουσιασμό που προκάλεσε η ανάκρουση του εμβατηρίου νίκησαν τους Αμερικανούς με 81-78 και τους πέταξαν έξω από την τετράδα. Ποιος ήταν ο καλύτερος παίκτης τους; Μα φυσικά ο Ντίβατς με 16 πόντους (5/11δ., 1/1τρ., 3/4β.), 11 ριμπάουντ, δυο ασίστ και δυο τάπες, μαζί με τον Πέτζα Στογιάκοβιτς (20π.) και τον Μίλαν Γκούροβιτς (15π.) που αποδείχθηκε «κλειδί» αγωνιζόμενος ως τεσσάρι.
Στον ημιτελικό οι Γιουγκοσλάβοι νίκησαν τη Νέα Ζηλανδία που είχε ως ηγέτη της τον… χοντρομπαλά αλλά έξοχο Πέρο Κάμερον, νυν ασίσταντ κόουτς των «Tall Blacks», τους οποίους θα αντιμετωπίσει η Εθνική Ελλάδος στο προσεχές Παγκόσμιο Κύπελλο.
Στην ανάπαυλα του αγώνα κι ενώ είχαν βρεθεί πίσω στο σκορ με 14 πόντους και ζορίζονταν, ο Σβέτισλαβ Πέσιτς έγινε έξω φρενών βλέποντας τον Βλάντιμιρ Ραντμάνοβιτς σε φάση απόλυτης αναισθησίας να τρώει μια μπανάνα! Τον κατσάδιασε και όχι μόνο τον έδιωξε επί τόπου από τα αποδυτήρια, αλλά τον έστειλε κιόλας στο σπίτι του.
Όλα αυτά τα έζησα από κοντά, σε πείσμα της απουσίας της ελληνικής ομάδας από τη διοργάνωση και της… περιέλιξης εντέρου που έπαθα λίγες ώρες προτού μπω στο αεροπλάνο με προορισμό την Ιντιανάπολις!
Αντί για το αεροδρόμιο βρέθηκα κατεπειγόντως στο χειρουργείο και δυο μέρες αργότερα, σε πείσμα των συστάσεων του γιατρού, πήρα το αεροπλάνο και βρέθηκα στην Ιντιανάπολις για να παρακολουθήσω έστω την τελική φάση…
Μπήκα στο αεροπλάνο τα ξημερώματα της 4ης Σεπτεμβρίου και εκείνη την ώρα διεξαγόταν ο αγώνας των ΗΠΑ με την Αργεντινή. Μέχρι τη στιγμή που έκλεισα το κινητό ο (συνάδελφος μου από το «Βήμα», όπου εργαζόμουν τότε) Βαγγέλης Αρνατούτογλου μου έστελνε sms με την εξέλιξη του σκορ και θυμάμαι ότι στο τελευταίο από αυτά τα μηνύματα έπεσα σε βαθιά κατάθλιψη συνειδητοποιώντας ότι είχα χάσει την ευκαιρία να είμαι αυτόπτης μάρτυς σε μια ιστορική στιγμή.
Στο «Conseco Fieldhouse» η Αργεντινή πέτυχε αυτό που δεν είχε καταφέρει στο τσακ η Λιθουανία δυο χρόνια νωρίτερα στον ημιτελικό του Ολυμπιακού Τουρνουά του Σίδνεϊ (85-83) με το άστοχο τρίποντο του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους: έριξε στο καναβάτσο τους οικοδεσπότες Αμερικανούς με 87-80 και αυτή ήταν η πρώτη ήττα μετά από 58 σερί νίκες, στα χρονικά των Dream Teams από το 1992 και εντεύθεν, ωστόσο δεν επρόκειτο να είναι και η μοναδική. Με τη λογική του αποφθέγματος «δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται» μετά την Αργεντινή πήραν κι άλλοι σειρά ως θύτες των Αμερικανών οι οποίοι είχαν στον πάγκο τους τον Τζορτζ Καρλ και έως την ύστατη στιγμή προσπάθησαν να «ψήσουν» τον Μάικλ Τζόρνταν να δώσει «παρών»: στον προημιτελικό η Γιουγκοσλαβία και στον αγώνα για την πέμπτη θέση η Ισπανία. Ούτως ειπείν, οι οικοδεσπότες υπέστησαν μια παταγώδη πανωλεθρία που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου: δυο χρόνια αργότερα έμειναν εκτός τελικού στην Αθήνα, το ίδιο συνέβη και το 2006 στη Σαϊτάμα και χρειάστηκε να περάσουν οκτώ χρόνια (από το τελευταίο χρυσό μετάλλιο στο Σίδνεϊ) για να εξαγνιστούν από τις αμαρτίες τους στην κινέζικη κολυμπήθρα του Σιλωάμ!
Οι Σέρβοι, οι οποίοι έφεραν ακόμη το όνομα της Γιουγκοσλαβίας διατήρησαν τα σκήπτρα που είχαν κατακτήσει πριν από τέσσερα χρόνια στην Αθήνα. Ξεπέρασαν ανώδυνα τις ήττες από την Ισπανία και από το Πουέρτο Ρίκο, νίκησαν με κλειδί τον Μίλαν Γκούροβιτς στη θέση «4» τους Αμερικανούς στον προημιτελικό (με 81-78), τους Νεοζηλανδούς στον ημιτελικό και την μέχρι τότε αήττητη (8-0) Αργεντινή στον δραματικό τελικό, που σημαδεύθηκε και από τις αποφάσεις των διαιτητών.
Οι «γκαούτσος» προηγήθηκαν με 53-43, αλλά οι Σέρβοι απάντησαν και κατάφεραν να ισοφαρίσουν στη λήξη της κανονικής διάρκειας του αγώνα σε 75-75, για να επικρατήσουν εντέλει στην παράταση με επί μέρους σκορ 9-2 (84-77). Πρωταγωνιστές του τελικού ήταν ο Ντέγιαν Μποντιρόγκα που πέτυχε δέκα σερί πόντους και τελείωσε με 27, και ο Πρέντραγκ Στογιάκοβιτς ο οποίος έβαλε 26 (με 2/12 τρίποντα) και αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ των πρωταθλητών κόσμου με μέσο όρο 18.6π. Στον αντίποδα η Αργεντινή είχε σε πρώτο πλάνο τον Φαμπρίσιο Ομπέρτο (28), ενώ έμεινε άποντος (0/3 σουτ) στα 12 λεπτά που αγωνίστηκε ο ( προερχόμενος από το διάστρεμμα που έπαθε στον ημιτελικό με τη Γερμανία) Μάνου Τζινόμπιλι!
Στις τελευταίες φάσεις της κανονικής διάρκειας του ματς ο Νίκο Πιτσίλκας και ο Μερσέντες καταλόγισαν ένα χαριστικό φάουλ υπέρ του Ντίβατς στο κέντρο του γηπέδου και αγνόησαν εκείνο που έκαναν οι Σέρβοι στην εκπνοή πάνω στον Ούγκο Σκονοκίνι. Δώδεκα χρόνια αργότερα σε μια συνέντευξη του στο περιοδικό «All Star Basket» ο Λαρισαίος διαιτητής είπε «mea culpa» κι όταν οι Αργεντινοί πληροφορήθηκαν αυτή τη δήλωση του σχολίασαν στωικά ότι «τώρα πια είναι πολύ αργά για να δεχτούμε τη συγνώμη του»!
ΥΓ: Τον τότε 18χρονο Ντίβατς τον συνάντησα για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 1986 στο Σπλιτ, όπου η Παρτίζαν (στην οποία μόλις είχε μεταγραφεί από τη Σλόγκα Κράλιεβο) αντιμετώπιζε τη Γιουγκοπλάστικα. Από αυτή την πρώτη συνάντηση και συνέντευξη μας έχω κρατήσει ένα φωτογραφικό ντοκουμέντο το οποίο δημοσιεύεται εδώ, μαζί με άλλα δυο μεταγενέστερα ενσταντανέ.
Πηγή: Gazzetta
