Επιλογή Σελίδας

Της Βάσως Πρεβεζιάνου

«Αυτή είναι η ζωή μου. Αυτή είναι η ιστορία μου. Αυτή είναι η ψυχή μου. Έχω ζήσει σε όλο τον κόσμο.

Με ρωτούν γιατί έπαιζα ποδόσφαιρο με τον τρόπο που έπαιζα και συνήθως ζητούν μια περίπλοκη απάντηση.

Το ποδόσφαιρο δίνει νόημα στη ζωή μας. Όμως και η ζωή μας δίνει νόημα στο ποδόσφαιρο. Δεν μιλάω ποτέ για τα προσωπικά μου γιατί νιώθω πως όταν θα μιλήσω για κάτι τέτοιο, είναι σαν να μιλούν άγγελοι εκ μέρους μου.

Θα μοιραστώ, όμως, κάτι μαζί μας γιατί υπάρχει ένας σημαντικός λόγος.

Ζούμε σε εποχές όπου υπάρχει φτώχεια, πόλεμος, προσφυγιά. Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να διαθέσουν χρήματα ούτε για να πάρουν μια μπάλα. Ορισμένοι άλλοι δεν έχουν 200 ευρώ να πληρώσουν για ένα εισιτήριο ενός αγώνα της Premier League και άλλοι δεν έχουν 400 ευρώ για να έχουν συνδρομητική τηλεόραση να βλέπουν τα παιχνίδια.

Το ποδόσφαιρο είναι ένας δάσκαλος ζωής. Είναι μια από τις μεγαλύτερες εμπνεύσεις της ζωής. Όμως, ο τρόπος που λειτουργεί και οι μπίζνες στο ποδόσφαιρο, αδιαφορούν για τον κόσμο αυτό.

Το ποδόσφαιρο πρέπει να είναι για τον κόσμο. Να μην είναι ουτοπικό αυτό.

Όλοι μας, είτε φτωχοί είτε πλούσιοι, είτε πρόσφυγες είτε όχι, όλοι απολαμβάνουμε με τον ίδιο τρόπο το ποδόσφαιρο. Μιλάμε την ίδια γλώσσα. Έχουμε το ίδιο συναίσθημα.

Όταν με ρωτούν πως ήταν να παίζω στη Γιουνάιτεντ, τους απαντούσα πως ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον ήθελε να είμαστε ελεύθεροι στο γήπεδο. Να παίζουμε όπως θέλουμε, ελεύθεροι.

Γιατί άλλωστε, τί είναι το ποδόσφαιρο δίχως ελευθερία;

Θέλω να ρωτήσω τους ποδοσφαιριστές, τους μάνατζερ, τους σπόνσορες, τους ανθρώπους του αθλήματος…

Τι είναι το ποδόσφαιρο αν δεν είναι ελεύθερο;

Τί είναι η ζωή δίχως ελευθερία;

Ποιο είναι το πραγματικό νόημα της ζωής;

Μπορούμε όλοι μαζί να κάνουμε περισσότερα για τον συνάνθρωπό μας.

Τώρα όλοι γνωρίζετε την ιστορία μου. Προέρχομαι από πρόσφυγες και επαναστάτες… Δεν είχα πολλά όταν ήμουν παιδί, αλλά ξέρω να βρίσκω νόημα και αξία στις μικρές στιγμές. Ένα φαγητό με τους γονείς. Μια μπάλα από κάλτσες. Το ποδόσφαιρο στον ήλιο. Η χαλάρωση στο γρασίδι.

Όταν σταμάτησα το ποδόσφαιρο στην ηλικία των 30 ετών ξέρετε τι έκανα; Κάτι ιδιαίτερο για εμένα… Πήγα να ζήσω στην πόλη από την οποία έπρεπε να φύγουν οι παππούδες μου το 1939. Πήγα στη Βαρκελώνη...». 

Κάποιες αράδες, λόγια με τα οποία ο ίδιος ο «βασιλιάς» Ερίκ περιγράφει αυτό που είναι, αυτό που υπήρξε το ποδόσφαιρο για τον ίδιο. 

«Κόκκινος διάβολος»

Έπαιξε σε διάφορες γαλλικές ομάδες και την ομάδα της πόλης του, τη Μαρσέιγ,πριν περάσει τη Μάγχη για να φορέσει τη φανέλα της Λιντς και να βρεθεί στα 26 του τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που την απογείωσε ως την κορυφή, μαζί με τη δική του καριέρα.

Το καλοκαίρι του 1992 βρήκε τη Λιντς πρωταθλήτρια Αγγλίας και τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να αναζητά αγωνιωδώς παίκτη για την ενίσχυσή της στην επίθεση μετά τον σοβαρό τραυματισμό του Ντίον Ντούμπλιν. 

Η πρώτη επιλογή του Φέργκιουσον ήταν ο Άλαν Σίρερ, αλλά ο θρύλος του αγγλικού ποδοσφαίρου απέρριψε την πρόταση και προτίμησε τη Μπλάκμπερν. Ο Φέργκι στη συνέχεια στράφηκε στον Πίτερ Μπίρντσλεϊ, ο οποίος ήταν δυσαρεστημένος επειδή δεν έπαιζε στην Έβερτον. 

Και τότε μια σειρά… σατανικών συμπτώσεων έγραψαν ένα σημαντικό κεφάλαιο στη σύγχρονη ιστορία της Γιουνάιτεντ και άλλαξαν για πάντα την  Πρέμιερ Λιγκ. 

Ο Φέργκιουσον ήταν στο γραφείο του Μάρτιν Έντουαρντς και συζητούσαν για τον Μπίρντσλεϊ όταν χτύπησε το τηλέφωνο. Αυτός που καλούσε ήταν ο Μπιλ Φόδερμπι, τότε διευθύνων σύμβουλος της Λιντς για να ρωτήσει για το ενδεχόμενο πώλησης του Ντένις Έργουιν. Ο πρόεδρος της Γιουνάιτεντ απάντησε αρνητικά, αλλά με την ευκαιρία ρώτησε και ο ίδιος για τον Λι Τσάπμαν. 

Η ιστορία, όπως την θυμάται ο Έντουαρντς, θέλει τον Φέργκιουσον να κάνει χειρονομίες προκειμένου να τραβήξει την προσοχή του και στη συνέχεια να του δίνει ένα χαρτάκι στο οποίο είχε γράψει: Καντονά. Ο Έντουαρντς ρώτησε τον Φόδερμπι για τον Γάλλο και ήταν πια θέμα χρόνου να κλείσει η μεταγραφή σε κάτι περισσότερο από ένα εκατομμύριο λίρες (όταν έμαθε το ποσό ο Μπράιαν Κιντ, βοηθός του Φέργκιουσον, αναρωτήθηκε αν ο Καντονά είχε μείνει κουτσός και γι’ αυτό η Λιντς σχεδόν τον… ξεπουλούσε). 

Κατά την επίσημη παρουσίαση του Γάλλου από τους «κόκκινους διαβόλους«, ο Φέργκιουσον υποστήριξε πως ήταν ο ίδιος που έκανε τις επαφές με τη Λιντς για να γίνει η μεταγραφή. Υπάρχει και τρίτο… σενάριο στην ιστορία σύμφωνα με το οποίο ο εμβληματικός προπονητής δεν ήταν παρών στο γραφείο του Έντουαρντς και ο πρόεδρος της Γιουνάιτεντ ήταν αυτός που σκέφτηκε τον Καντονά. 

Λίγη σημασία ίσως έχει τι πραγματικά συνέβη. Στις 26 Νοεμβρίου 1992 ο Καντονά ήταν παίκτης της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, λίγες ημέρες μετά, στις 6 Δεκεμβρίου, έκανε το επίσημο ντεμπούτο του (είχε αγωνιστεί ήδη στο φιλικό με τη Μπενφίκα στη Λισαβόνα προς τιμήν του Εουσέμπιο) μπαίνοντας αλλαγή στο ντέρμπι με τη Σίτι. 

«Δεν μπορώ να το εξηγήσω. Και δε θέλω να το εξηγήσω. Είναι σαν τον έρωτα. Γνωρίζεις ότι είσαι ερωτευμένος, αλλά δε χρειάζεται να εξηγήσεις πώς αισθάνεσαι ή γιατί αισθάνεσαι έτσι. Νομίζω πως αν θέλεις να εξηγήσεις τη σχέση που έχω με τους οπαδούς της Γιουνάιτεντ θα χρειαστείς έξι μήνες. Μερικές φορές είναι καλύτερο να μην εξηγείς κάτι». Ο ίδιος ο Καντονά στο βιβλίο «Manchester United: The Biography» περιέγραψε λιτά αυτό που συνέβη τα επόμενα χρόνια. 

«Μπορούσες να δεις ότι θα ταιριάξει αμέσως. Μπήκε αλλαγή στο παιχνίδι με τη Μάντσεστερ Σίτι, έβγαλα τον Γκιγκς. Θα θυμάμαι για πάντα εκείνα τα πρώτα λεπτά του με τη φανέλα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Θυμάμαι την πρώτη πάσα του, ήταν ιδιοφυής. Το ήξερα πως θα ταιριάξει» θα πει το 2013 ο σερ Άλεξ για το ντεμπούτο του «Βασιλιά». 

Ο Καντονά έγινε στο «Ολντ Τράφορντ» ο παίκτης που σημάδεψε τα πρώτα χρόνια της καριέρας μιας σπουδαίας γενιάς ποδοσφαιριστών, όπως ο Ράιαν Γκιγκς, ο Γκάρι Νέβιλ, ο Πολ Σκόουλς και ο Ντέβιντ Μπέκαμ, ήταν αυτός που βάρυνε ακόμα περισσότερο τη φανέλα με το νούμερο «7», που είχαν ήδη φορέσει ο Τζορτζ Μπεστ και ο Μπράιαν Ρόμπσον και που ο ίδιος κληροδότησε στον Κριστιάνο Ρονάλντο και στον Ντέιβιντ Μπέκαμ. 

«Ήταν ένας από τους καλύτερους παίκτες του κόσμου, αλλά και ένας από αυτούς που δούλευαν πιο σκληρά. Αυτό νομίζω πως μάθαμε όλοι μας από τον Ερίκ. Έμενε μετά το τέλος της προπόνησης, συνέχιζε να δουλεύει, έκανε σουτ και προσπαθούσε να βελτιωθεί. Αυτό μάθαμε, ότι ένας παίκτης τέτοιου επιπέδου έμενε και μετά την προπόνηση και προσπαθούσε τόσο» θυμάται ο «Μπεκς». 

Ήταν ο παίκτης που έβαλε την υπογραφή του στην αναγέννηση της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, κατά πολλούς αυτός που άλλαξε τη σύγχρονη ιστορία της. κατακτώντας μεταξύ άλλων τέσσερα πρωταθλήματα Αγγλίας, το πρώτο τη σεζόν της απόκτησής του. Ήταν το πρώτο πρωτάθλημα της ομάδας μετά από 26 χρόνια… 

Πέτυχε δύο νικητήρια γκολ σε δύο τελικούς Κυπέλλου Αγγλίας, ήταν αυτός που χάρισε τον τίτλο κόντρα στη Λίβερπουλ το 1996. Ήταν αυτός που έδωσε τέσσερις νίκες στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (1-0) στην πορεία για το νταμπλ του 1996. Σημείωσε οκτώ γκολ σε επτά ντέρμπι του Μάντσεστερ και δεν έφυγε ποτέ ηττημένος.  Ήταν ο πρώτος παίκτης εκτός Μεγάλης Βρετανίας που σήκωσε το τρόπαιο του πρωταθλητή Αγγλίας ως αρχηγός.

Υπήρξαν πολλές αλησμόνητες στιγμές του με αυτή τη φανέλα: εκείνο το πλασέ του, τον Δεκέμβριο του 1996, κόντρα στη Σάντερλαντ και ο πανηγυρισμός με ύφος… χιλίων καρδιναλίων που «φώναζε» ότι είναι ο βασιλιάς, όλοι οι άλλοι οι υπήκοοί του και έπρεπε να τον δοξάσουν. Και η περίφημη κλωτσιά α λα κουνγκ φου, τον Ιανουάριο του 1995, στο παιχνίδι με την Κρίσταλ Πάλας σε οπαδό που τον έβριζε από την εξέδρα («Γαμ@@@@ και γύρνα πίσω στη Γαλλία, παλιογ@@@@@»).

Ο Καντονά αγωνίστηκε πέντε χρόνια στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και στα 31 του αποφάσισε να αποχωρήσει από την ενεργό δράση. Σαν να γεννήθηκε «κόκκινος διάβολος» αγάπησε την ομάδα του μεγάλου ποδοσφαιρικού ειδώλου του, του Μπεστ. 

Κλωτσιά στον ρατσισμό

Στις 24 Ιανουαρίου 1995, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αντιμετώπιζε την Κρίσταλ Πάλας στο Λονδίνο. Στο 56ο λεπτό του αγώνα, ο άσος των «κόκκινων διαβόλων» αντίκρισε την κόκκινη κάρτα, εκνευρίστηκε από τα υβριστικά συνθήματα των αντίπαλων οπαδών και όταν είδε μπροστά του έναν οπαδός των γηπεδούχων, που προσπαθούσε να εισβάλλει στον αγωνιστικό χώρο, πήρε φόρα και έκανε μια άνευ προηγούμενου επίδειξη των γνώσεών του στις πολεμικές τέχνες. Με μια μοναδική κίνηση κουνγκ φου έβγαλε νοκ άουτ τον χούλιγκαν.

Ποιος ήταν θύμα και ποιος θύτης; Ο 20χρονος οπαδός των Λονδρέζων, Μάθιου Σίμονς, ο οποίος όπως έγινε μετά γνωστό πήγαινε σε συγκεντρώσεις του φασιστικού κόμματος BNP (British National Party) και είχε καταδίκη για επίθεση με γαλλικό κλειδί σε μετανάστη, του φώναζε: «Fuck off back to France, you French bastard».

«Η κορυφαία στιγμή στην καριέρα μου, ήταν όταν έκανα την κλωτσιά σε εκείνον τον χούλιγκαν. Νομίζω είναι όνειρο να κλωτσάς τέτοιους τύπους. Το έκανα για τον κόσμο. Είναι σπουδαίο συναίσθημα, αλλά διαφορετικό» έχει πει ο ίδιος ο Καντονά, ο οποίος έτσι κι αλλιώς είχε έφεση στους καυγάδες. 

Για το περιστατικό αυτό, ο Καντονά είχε αρχικά καταδικαστεί σε φυλάκιση δυο εβδομάδων, ωστόσο η ποινή του ορίστηκε σε 120 ώρες κοινωνικής εργασίας και παράλληλα κλήθηκε να πληρώσει συνολικό πρόστιμο 30.000 λιρών. Στους δημοσιογράφους που τον πολιορκούσαν επίμονα για μια δήλωση είχε απαντήσει με έναν τρόπο, που επίσης έμεινε στην ιστορία. «Όταν οι γλάροι ακολουθούν την τράτα, είναι γιατί νομίζουν ότι θα πεταχτούν σαρδέλες στη θάλασσα». Είπατε κάτι; 

Είκοσι χρόνια μετά, οι δημοσιογράφοι αναζήτησαν και πάλι τον Καντονά ζητώντας ένα σχόλιο για την… επέτειο. Κάποιοι ίσως να περίμεναν μια δήλωση μετάνοιας. Για ποιο λόγο να έχει μετανιώσει;

«Ακόμα κι όταν χτύπησα τον οπαδό, δεν έπαιρνα στα σοβαρά τον εαυτό μου. Δεν σκεφτόμουν ότι ήμουν κάποιος, αντιπροσώπευα κάτι κι έπρεπε να συγκρατηθώ. Ήμουν απλά ένας ποδοσφαιριστής, αλλά πάνω απ’ όλα άνθρωπος. Ήθελα να κάνω αυτό που ήθελα. Αν ήθελα να κλωτσήσω κάποιον, θα το έκανα. Δεν είμαι πρότυπο. Δεν είμαι εγώ αυτός που θα σας πει πως να συμπεριφέρεστε. Όσο περισσότερα βλέπεις, τόσο περισσότερο πιστεύεις ότι η ζωή είναι ένα τσίρκο».

«Τι θα έκανες αν κατάφερνες να σταθείς στα πόδια σου μετά την κλωτσιά και να έχεις την ισορροπία που ήθελες; Θα συνέχιζες να τον χτυπάς;» ήταν η ερώτηση που του απηύθυνε αναγνώστης, μέσω του περιοδικού «Four Four Two».

«Δεν ισχύει αυτό που λες. Στα πόδια μου στάθηκα και προσπάθησα να τον χτυπήσω με μπουνιά. Έπρεπε να του έχω δώσει μια πιο δυνατή από αυτή που έφαγε» απάντησε ο Γάλλος θρύλος.

Στο μυαλό του «βασιλιά»

Έχει ασχοληθεί με ένα σωρό πράγματα από την ημέρα που σταμάτησε τη μπάλα αυτός ο θεόμουρλος Γάλλος. Το… γύρισε στο μπιτς σόκερ, μετά έγινε αθλητικός διευθυντής, λάτρεψε τον κινηματογράφο και πήρε πολύ σοβαρά το… ρόλο του ως ηθοποιός και τώρα πιάνει την πένα και ζωγραφίζει… 

Το «Τετράδιό» του είναι ένα βιβλίο με ζωγραφιές και σκίτσα που έχει φτιάξει ο Καντονά. Καλεί όλους όσοι θέλουν να μάθουν περισσότερα γι’ αυτόν να κάνουν ένα ταξίδι στο μυαλό του βλέποντας όσα έχει σχεδιάσει. 

Όπως αποκαλύπτεται, μάλιστα, ο παλαίμαχος Γάλλος άσος είχε μανία με τη ζωγραφική από πολύ μικρή ηλικία, αλλά χρειάστηκε να φτάσει τα 51 για να μας αποκαλύψει αυτό το ταλέντο του. 

Οι λεζάντες στις ζωγραφιές είναι άλλες στα αγγλικά, άλλες στα γαλλικά… 

Πολλοί θα θαυμάσουν τα… έργα του, λίγοι θα καταλάβουν, αρκετοί θα απορήσουν: «Τι στο καλό έχει στο μυαλό του αυτός ο τύπος;».

Πηγή: Sport DNA

Pin It on Pinterest

Shares
Share This