Του Χρήστου Τσάλτα
Ο Μάρτιν είναι 19 ετών. Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Γαλλία. Από Μαλέζο πατέρα και Γαλλίδα μητέρα. Δύο κόσμοι μέσα στους τέσσερις τείχους ένα τυπικού γαλλικού σπιτικού στη Ναντέρ, που ενώθηκαν σε ένα από σταυροδρόμια του δυτικού κόσμου.
«Για τον Μουμπάρακ παίζω» ομολογεί ο άριστος στη χρήση της αγγλικής γλώσσας, Μάρτιν, που παρεμπιπτόντως είναι και ο αρχηγός της ομάδας θαύμα που διέβη το κατώφλι του συμπαντικού ρετιρέ σε ηλικίες κάτω των 19.
«Οταν πριν δύο χρόνια αποφάσισα να παίξω για την Εθνική ομάδα του Μάλι και βρέθηκα για πρώτη φορά δίπλα στο Μουμπάρακ, ένα παιδί συνομήλικο με εμένα, κατάλαβα πολλά για τη ζωή και τα όνειρα που κάνουμε. Είδα τα παπούτσια του Μουμπάρακ, λίγο πριν βγούμε για την πρώτη προπόνησή μας. Είχαν τρύπες. Σχεδόν παντού. Ξέρεις κάτι; Δεν είδα ποτέ τον Μουμπάρακ να αφαιρεί το χαμόγελο από τα χείλη του. Ηταν η πρώτη φορά στη ζωή μου, που σκέφτηκα ότι δεν είναι δυνατόν, εμείς που ζούμε σε μία θεωρητική άνεση, να διαμαρτυρόμαστε για τα πάντα, όταν υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν καν τα βασικά».
Ο Μουμπάρακ δεν είναι στην Εθνική ομάδα του Μάλι, που θριαμβεύει στην Κρήτη. Και ο Μάρτιν, ο καπιτάν, κουβαλάει ένα εσωτερικό γαμώτο: «Περίμενε αυτή τη διοργάνωση για να δείξει τι αξίζει, να διεκδικήσει την ευκαιρία να φύγει από το Μάλι, να τον δουν κάποιοι άνθρωποι, να του προσφέρουν ένα διαφορετικό μέλλον, στην Ευρώπη, ή στην Αμερική. Να προσφέρουν ένα διαφορετικό μέλλον στην οικογένειά του, που στο πρόσωπο του φίλου μου, έβλεπε την ελπίδα για μία καλύτερη ζωή».
Το Μάλι πέτυχε το θαύμα των θαυμάτων. Δώδεκα παιδιά, μαζί με ένα προπονητή, υπάλληλος του στρατού της χώρας, που το 1/3 της αποτελείται από τα αμμώδη οροπέδια της ερήμου Σαχάρας, αποφάσισαν να ξεχάσουν όλο αυτό που κατέτρεχε παλιότερες γενιές. Και να αφοσιωθούν. Να πιστέψουν στο στόχο και κυρίως να πιστέψουν ότι μπορούν να τον πετύχουν. Γιατί μέσα τους ήξεραν ότι μπορούσαν.
Η συζήτηση με τον Μάρτιν έγινε το απόγευμα της Πέμπτης, στο ρεπό όλων των ομάδων. Το επόμενο εμπόδιο του της αφρικανικής ομάδας όνειρο θα ήταν το Πουέρτο Ρίκο.
«Δε χάνουμε με τίποτα» είπε ο αρχηγός του Μάλι.
Λίγα λεπτά μετά τη νίκη με το Πουέρτο Ρίκο, τα βλέμματά μας συναντήθηκαν. «Στο είχα πει» έγνεψε.
«Δεν είναι τύχη. Είναι αποτέλεσμα πολλών ετών εργασίας. Το 2018 αυτή η ομάδα κατέκτησε το πρωτάθλημα Αφρικής» λέει ο γαλλόφωνος προπονητής του Μάλι, Αλχάτζι Ντίκο, με πάθος για το μπάσκετ, αλλά με ξεκάθααρη συνειδηση για όλα αυτά τα εμπόδια που κρατούν τις αφρικανικές χώρες σε ρόλο φτωχού συγγενή.
«Δεν έχουμε υποδομές και στερούμαστε επιμόρφωσης», προσθέτει ο κόουτς του Μάλι, που για να καταφέρει να ενσαρκώσει την πίστη των πιτσιρικάδων του, ζήτησε, σε συνεργασία με την Ομοσπονδία, από επαγγελματίες παίκτες που παίζουν στο εξωτερικό και είχα επιστρέψει στην πατρίδα τους για διακοπές, να στελεχώσουν pick up ομάδες, ώστε να γίνει ένα τουρνουά για να παίξουν οι 19χρονοι παίκτες του φιλικά ματς πριν το Παγκόσμιο της Κρήτης.
Η μεγάλη ανησυχία του όμως, ήταν άλλη… «Ηθελα να τους εμφυσήσω ότι το μπάσκετ δεν είναι τα στατιστικά, ούτε οι εικόνες. Είναι το παρκέ. Επρεπε να πείσω τους παίκτες μου ότι είναι ίσοι με όλους τους αντιπάλους τους. Είναι το ίδιο πράγμα. Είναι άνθρωποι με προτερήματα και μειονεκτήματα. Ηξερα ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Ομως, για πολλά παιδιά η πνευματική εργασία που έκανα είχε πολύ μεγάλη σημασία, διότι σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε κόμπλεξ κατωτερότητας. Κάτι το οποίο δεν πρέπει να υπάρχει από κανέναν άνθρωπο».
Το Μάλι είναι στον μεγάλο τελικό, στις δύο καλύτερες ομάδες του κόσμου στις ηλικίες u-19 και αυτή ακριβώς η επιτυχία φέρνει αυτομάτως στο μυαλό την προ μηνών κοινή ανακοίνωση της FIBA με το ΝΒΑ για τη συνεργασία τους στην ίδρυση της πρώτης παναφρικανικής Λίγκας, την περίφημη Basketball African League.
«Ακόμα κι αν δεν υπήρχε πια, θα έπρεπε να την εφεύρουμε» είπε με περηφάνεια ο Χαμανέ Νιάνγκ, ο Μαλέζος πρόεδρος της FIBA Africa.
«Επικροτώ τη δημιουργία της και το πλάνο της FIBA με το ΝΒΑ. Το είχαμε απόλυτη ανάγκη, γιατί η Αφρική θα γνωρίσει την ανάπτυξη που μπορεί να έχει».
Ο Μάρτιν Ντιακιτέ, ο αρχηγός του Μάλι, συνυπογράφει: «Η Αφρική έχει άφθονο ταλέντο. Αυτό που συμβεί τώρα με την Αφρικανική Λίγκα, είναι ότι θα δοθεί η ευκαιρία σε κάποια παιδιά να μην αναζητήσουν το μέλλον τους μακριά από το σπίτι τους. Η Αφρικανική Λίγκα θα κρατήσει τους Αφρικάνους στο σπίτι τους, κάτι που θα είναι πιο εύκολο πια, γνωρίζοντας ότι θα μπορούν να βγάλουν πιο πολλά χρήματα και να αγωνιστούν σε υψηλότερο επίπεδο».
Στο SDNA μίλησε με αφορμή την επιτυχία του Μάλι, ο γενικός γραμματέας της FIBA, Ανδρέας Ζαγκλής: «Η πρόκριση της Εθνικής εφήβων Μάλι στον τελικό του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος είναι μια ακόμα ισχυρή ένδειξη της ανάπτυξης του αθλήματός μας στην Αφρική. Μεταξύ άλλων, είδαμε τα τελευταία χρόνια τις νίκες της Σενεγάλης επί της Κροατίας και του Πουέρτο Ρίκο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014, και πιο πρόσφατα την πρόκριση της Νιγηρίας στους “8” του Παγκοσμίου Γυναικών, το 2018. Αυτά τα αποτελέσματα δεν ειναι συμπτώσεις. Γι’αυτό και αποφασίσαμε να συμπράξουμε με το ΝΒΑ για μια επαγγελματική λίγκα που θα ενισχύσει και τον δεύτερο πυλώνα ανάπτυξης: Παράλληλα με τις Εθνικές ομάδες μπαίνει σε προτεραιότητα η διεθνής διοργάνωση συλλόγων. Οπως έγινε και στην Ευρώπη, η μεγάλη πρόοδος σημειώθηκε όταν δίπλα στις μεγάλες Εθνικές ομάδες της δεκαετίας του ’70 προστέθηκαν διεθνείς διοργανώσεις υψηλού επιπέδου στη δεκαετία του ’80 και του ’90. Με το ΝΒΑ έχουμε τη δυνατότητα επιταχύνουμε αυτή τη διαδικασία. Θέλει χρόνο αλλά είμαστε αισιόδοξοι ότι η δική μας αναπτυξιακή τεχνογνωσία ταιριάζει άριστα με την εμπορική τεχνογνωσία του ΝΒΑ, και η Basketball Africa League θα γίνει ένα εξαιρετικό προϊόν που θα κρατά τους καλούς παίκτες στην Αφρικανική ήπειρο για μεγάλο χρονικό διάστημα«, είπε ο γενικός γραμματέας της FIBA, Ανδρέας Ζαγκλής.
Το μπάσκετ αναπτύσσεται. Και για πολλούς, η Αφρική είναι ο μπασκετικός πυλώνας του μέλλοντος. Οπως για το δημοσιογράφο του ESPN, Μάικ Σβαρτς, που ταξίδεψε από την Αμερική στο Ηράκλειο για να παρακολουθήσει τους αγώνες του Παγκοσμίου πρωταθλήματος.
«Στο ΝΒΑ έχουν αγκαλιάσει την ιδέα της δημιουργίας της αφρικανικής Λίγκας. Προσωπικά πιστεύω ότι η Αφρική αποτελεί το μέλλον του μπάσκετ και νομίζω ότι οι απόψεις πολλών ταυτίζονται» είπε.
Το Μάλι δεν έφτασε στην πηγή μέσα σε λίγους μήνες. Υπάρχει προϊστορία. Πανηγυρική.
«Πριν από ένα χρόνο ήμασταν η ομάδα που κατέκτησε το παναφρικανικό πρωτάθλημα, ενώ πήραμε μέρος σε όλες τις μεγάλες διοργανώσεις τα τελευταία χρόνια» λέει ο κόουτς του Μάλι, ο οποίος έχει ένα μεγάλο παράπονο: «Σε όλες τις χώρες του εξωτερικού, ο προπονητής είναι …προπονητής. Δεν κάνει άλλη εργασία για να ζήσει. Στη δική μας πραγιατικότητα δεν ισχύει αυτό. Εχω παλέψει πολύ σκληρά, από τότε που κατάλαβα ότι δεν είμαι καλός ως παίκτης, για να γίνω προπονητής. Εχω παρακολουθήσει σεμινάρια, έχω σπουδάσει αθλητικές επιστήμες, έχω πάρει μάστερ, αλλά δεν αρκεί αυτό για να είμαι επαγγελματίας προπονητής, πρέπει να συντηρώ και τη δουλειά μου στο στρατό».
Αυτό όμως, δεν είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει το Μάλι… «Στην πρωτεύουσσα της χώρας, το Μπαμάκο, έχουμε τρία κλειστά γήπεδα. Δε λέω, είναι καλός αριθμός. Καλά για την υπόλοιπη χώρα δεν το συζητάμε, δεν υπάρχει ούτε ένα κλειστό γήπεδο” λέει ο Χαμάνε Νιανγκ, ο οποίος παρά τις δυσκολίες, γέννησε προ ετών ένα όραμα και το υπηρέτησε μέχρι τελικής πτώσεως, παρά τις εγγενείς αδυναμίες. “Δημιουργήσαμε πρωταθλήματα νέων σε όλες τις γεωγραφικές περιφέρειες της χώρες. Συνολικά έξι. Στόχος μας ήταν να …εκδημοκρατίσουμε το μπάσκετ, υπό την έννοια, έπρεπε να κάνουμε κάτι για να έχουν όλα τα παιδιά πρόσβαση σε αυτό. Το πρωτάθλημα των Νέων, μας βοήθησε πολύ στη συλλογή πληροφοριών για άλλα παιδιά που παίζουν μπάσκετ μακριά από το Μπαμάκο. Η Basketball Africa League θα βοηθήσει όλες τις χώρες της Αφρικής, αλλά και εμάς φυσικά να βελτιώσουμε ακόμα περισσότερες τις υποδομές μας».
Μεγάλη ώθηση στο Μάλι έδωσε και το γεγονός ότι κάποια παιδιά της Εθνικής ομάδας, παίζουν στην Αμερική, ή σε ομάδες του εξωτερικού… Ο Σανογκό είναι προϊόν της Ακαδημίας του ΝΒΑ που έχει δημιουργηθεί στο Ντακάρ της Σενεγάλης, οι δίδυμοι Ντραμέ, ο Μπαλό και ο Κουλιμπαλί βρίσκονται στην Αμερική, αγωνίζονται σε κολλέγια, έχοντας περάσει κάποια χρόνια από τα Κανάρια νησιά Ο Κανουτέ βρίσκεται μόλις ένα χρόνο στη Γαλλία, ενώ ο αρχηγός Ντιακιτέ γεννήθηκε στη Ναντέρ και φέτος θα αγωνιστεί στη Σαλόν. Ο Σιντιμπέ στη Νανσί. Ο Τζιρέ, ο Κεϊτά και ο Φοφανά είναι τα παιδιά που θα ευνοηθούν περισσότερο από τη δημιουργία της Αφρικανικής Λίγκας, καθώς ζουν και παίζουν μπάσκετ στο Μάλι.
«Αυτό που μας κάνει ομάδα είναι οι σχέσεις μας. Πέρσι κερδίσαμε το παναφρικανικό κι αυτή η νίκη μας έκανε αυτό που είμαστε σήμερα. Την ομάδα που πιστεύει, που έχει αυτοπεποίθηση. Μέχρι πέρσι το Μάλι δεν είχε κερδίσει τίποτα στο μπάσκετ και όλα τα παιδιά μέχρι 11-12 ετών έπαιζαν ποδόσφαιρο. Αισθάνομαι ότι όλοι μαζί βρισκόμαστε σε μία ιερή αποστολή. Το 2007, όταν πρωτοπήγα στο Μάλι, είδα παιδιά να παίζουν σε ανοιχτά γήπεδα, με γυμνά πόδια και τα αίματα να τρέχουν. Ειλικρινά σου λέω, δεν είχαν καν νερό να πιουν. Και από τότε σκέφτομαι πολύ συχνά ότι στη Γαλλία, στη χώρα όπου ζω, οι άνθρωποι διαμαρτύρονται πιο συχνά από αυτούς στο Μάλι, που δεν έχουν ούτε τα βασικά. Είναι λυπηρό» παραδέχεται με τόλμη ο Μάρτιν.
Ο,τι κι αν γίνει το Μάλι θα έχει πάρει μετάλλιο στο τέλος του Παγκοσμίου πρωταθλήματος κι αυτό που θα μείνει, εκτός από τη Λεζάντα είναι το γεγονός ότι… «Πλέον τα παιδιά θα μπορούν να μείνουν στα σπίτια τους και να παίζουν μπάσκετ. H FIBA και το ΝΒΑ κατάλαβαν ότι στην Αφρική υπάρχει άφθονο ταλέντο και είναι σπουδαία κίνηση η ίδρυση της BAL. Για μία καλύτερη ζωή, για μία πιο αξιοπρεπή ζωή για τους κατοίκους της Αφρικής» προσθέτει ο Μάρτιν.
Και τα όνειρά είναι μεγάλα. Πολύ μεγάλα. «Υπολογίζω σε 8-10 χρόνια από σήμερα μία αφρικανική ομάδα να βρίσκεται στις κορυφαίες ομάδες του κόσμου» λέει ο Ντικό, ο κόουτς του Μάλι.
«Ονειρεύομαι μία ομάδα της Αφρικής μέσα στις καλύτερες ομάδες του κόσμου» συνομολογεί ο Χαμανέ Νιανγκ, ο οραματιστής του επιτεύγματος του Μάλι, μίας και είναι αυτός που προσέλκυσε την πολιτική βούληση για την ανάπτυξη του μπάσκετ.
«Η ανάπτυξη του μπάσκετ στην Αφρική δεν είναι μία αναγκαιότητα που αφορά μόνο στο Μάλι, ή στην Αφρική. Αφορά στο παγκόσμιο μπάσκετ, κι έτσι πρέπει να το δούμε. Είναι ανάπτυξη του παγκόσμιου μπάσκετ συνολικά».
Πηγή: Sport DNA
